Mikroplastiklerin Sağlığımızı Tehdit Ettiğini Kesin Olarak Nasıl Anlayacağız?

Araştırmacılar, beynimizden dışkımıza, kandan testislere kadar vücudumuzun her köşesinde plastik bulunduğunu ortaya koydular. (Neyse ki henüz midelerimizi çıtırdatacak seviyeye gelmedi.) Peki, bu plastik kirliliği bizim için kötü mü?

Bu soruya cevap verirken farkında olmadan bir refleks göstermek kolay olabilir – ve elbette, anne sütünde mikroplastiklerin iyi bir şey olduğunu iddia edecek kadar deli kimse yoktur – ancak mikroplastiklerin insan sağlığına zararlı olduğunu kanıtlayan insan deneyleri henüz yapılmadı. Ancak bazı araştırmalar mikroplastikleri sağlık sorunlarıyla ilişkilendirmiştir, ki bu da tam olarak kesin bir kanıt değil.

O zaman neyi bekliyoruz? Açıktır ki, bu sadece yapılması gereken bir şey değil. Mikro ve nanoplastiklerin (MNP) insan sağlığı için zehirli olup olmadığını anlamak için önce canlı organizmalardan alınan örneklerdeki yoğunluklarını ve bileşimlerini ölçmemiz ve analiz etmemiz gerekiyor. Uyarı – bu konuda bir rehberimiz yok. Ancak, mevcut bilimsel literatürü inceledikten sonra, bir araştırma ekibi bizi doğru yola sokabilecek bazı en iyi uygulamaları belirlemiştir.

“Çoğu tespit tekniği, su gibi ideal iletişim ortamlarında mikro ve nanoplastik (MNP) tanımlamaya daha uygundur ve biyolojik örnekleri analiz ederken sınırlamalarla karşılaşır” diye yazdı araştırmacılar, geçen ay Nature Reviews Bioengineering dergisinde yayınlanan bir çalışmada.

Sorunun bir kısmı, farklı biyolojik örneklerin farklı bileşimlere sahip olmasıdır. Örneğin, elmalar liflidir, bedenlerimizde ise yağlar ve proteinler ile ağaçlar ve bitkilerde lignin bulunur, UMass Amherst Üni̇versi̇tesi̇’nde bir çevre ve toprak kimyası profesörü olan ve çalışmanın baş yazarı Baoshan Xing, üniversite açıklamasında söyledi.

Araştırmada, “MNP’lerin sindirimi [hazırlık], ayrılması, zenginleştirilmesi ve tespit stratejileri, incelenmekte olan organizma kategorisine bağlı olarak optimize edilmelidir” dediler. Şu anda bunun için standart bir yaklaşım yok, Xing bu durumu açıklamada “baş ağrısı” olarak tanımladı.

Başka bir komplikasyon ise, bu bağlamdaki çoğu çalışmanın MNP’lerin küre şeklinde olduğunu varsaymasıdır. Bu durum böyle olmayabilir ki, bu da önemli sonuçlar doğurur çünkü parçacık şekli, MNP’lerin bir sistem içerisinde nasıl hareket ettiğini etkileyebilir. Ayrıca, toksik maddeler küçük nişlerde veya oyuklarda toplanabilir. Bu nedenle ekip, araştırmacıların polimer türleri ve şekillerini, ayrıca MNP’lerin yüzey özelliklerini incelemek için protokoller geliştirmeleri gerektiğini savunuyor.

Eğer bu size çok fazla özellik gibi geliyorsa, yanılmıyorsunuz. Neyse ki, “makine öğrenme algoritmaları, MNP kimliğini ve karakterizasyonunu büyük ölçüde azaltabilir,” araştırmacılar çalışmada belirtti.

Xing açıklamasında, “Yakında, biyolojik örneklerde MNP’leri doğru bir şekilde tespit edebilecek, karakterize edebilecek ve ölçebilecek duruma geleceğiz” dedi.

O zamana kadar, sakız çiğnemeyi bırakın. Ne olur ne olmaz.