Nadir Bir Genetik Çifte Darbe: Turuncu Köpekbalığı

Karayipler’in derinlikleri, bu turuncu pullarla bezenmiş ve bulut gibi beyaz gözlere sahip bakıcı köpekbalığı gibi harika bir deniz yaşamıyla dolup taşıyor.

Geçtiğimiz yıl, Parisima Domus Dei isimli bir turizm şirketiyle Kosta Rika yakınlarında balık avına çıkan balıkçılar, köpekbalığı benzeri dişlere sahip dev bir Japon balığına rastladıklarını sandılar. Yaklaşık 1,8 metre boyunda olan bu yaratığı birkaç fotoğraf çektikten sonra serbest bıraktılar ve tuhaf karşılaşmalarını deniz uzmanlarına aktardılar. 

Araştırmacılar, bu tuhaf yaratığın aslında şişmiş bir Japon balığı olmadığını, Karayip sularında yaşayan iyi bilinen bir yırtıcı olan bakıcı köpekbalığı (Ginglymostoma cirratum) olduğunu belirtti. Fakat bu turuncu bakıcı köpekbalığı, diğerlerinden farklı olarak son derece nadir görülen iki durumu—ksantizm ve albinoizm—bir arada bulunduruyor. Deniz canlılarında bu kombinasyon daha önce sadece bir kez gözlemlenmiş. Bu turuncu bakıcı köpekbalığının keşfi ve analizi bu ay Marine Biodiversity dergisinde yayınlandı.

Bu köpekbalığı sağlıklı mı?

Araştırmacılar için bu turuncu köpekbalığı doğanın harikalarından ve tuhaflıklarından biri. Ksantizm, ya da alışılmadık sarı pigmentasyon, hayvanlar arasında çok nadir görülen bir durum. Bu zaten tek başına bu köpekbalığını özel yapıyor ama bir de “görünür iris olmadan beyaz gözlere” sahip olması, köpekbalığında albino-xsantokromizmin, yani iki nadir durumun karışımının olduğunu gösteriyor.

“Ksantizm bu köpekbalıklarının sağlığını doğrudan etkilemiyor,” diyor Marioxis Macias, çalışmanın baş yazarı ve Brezilya Federal Do Rio Grande Üniversitesi’nde bir okyanus bilimci. Araştırmacıların doğrulayabildiği kadarıyla köpekbalığı “oldukça sağlıklı görünüyor.”

Öte yandan, bakıcı köpekbalıkları genellikle kahverengidir, bu arka plan renginin yırtıcıyı çevresine kolayca karışmasını sağlar. Turuncu olan bu köpekbalığının, böyle bir kamuflaj olmadan yetişkinliğe kadar hayatta kalması dikkat çekici bir başarı—araştırmanın bulgularına göre hayatta kalma kabiliyeti için umut verici bir işaret.

Fakat bu estetik kombinasyona neden olan genetik yolak hala belirsiz. Bronzluk ve albinizm genetik mutasyonlarla ilişkilendirilirken, araştırmacılar bu ilginç karışımın akraba evliliği veya çevresel streslerden, örneğin deniz sıcaklıklarının yükselmesi ya da hormonal dengesizliklerden kaynaklanabileceğini düşünüyor. Keşif, çalışmada belirtilene göre “bakıcı köpekbalıklarının belirli habitatlardaki genetik çeşitliliği ve adaptasyon yetenekleri hakkında önemli sorular” doğuruyor.

Her tuhaf hayvan mutasyonuyla ilgili bir şey duyduğumda ilk düşüncem -veya endişem, daha doğrusu-, acaba bu hayvanların kötü bir kirleticiye maruz kalıp kalmadığıdır. Neyse ki, bu turuncu köpekbalığı için durum böyle görünmüyor, bu da harika bir haber. 

Bu makale Marioxis Macias’ın Gizmodo’ya yaptığı yorumları içerecek şekilde güncellendi.