İlk İnsanlar Yağmur Ormanlarına Beklenenden Çok Daha Önce Döndü!
Modern insanlar yaklaşık 300,000 yıl önce evrimleşti ancak yağmur ormanlarında yaşamaya daha sonradan başladı. Yağmur ormanlarında yaşayan ilk insanlara dair arkeolojik bulgular yalnızca 70,000 yıl öncesine ait. Ancak şaşırtıcı yeni araştırmalar, bu zaman çizelgesinin 80,000 yıl daha geriye uzandığını öne sürüyor.
Günümüz Fildişi Sahili’nde bir sahayı yeniden inceleyen uluslararası bir araştırma ekibi, insanların (Homo sapiens) yağmur ormanlarında yaşamaya 150,000 yıl önce başladığını iddia ediyor – bu, alimlerin daha önce düşündüğünden binlerce yıl öncesine tarihleniyor. Bugün Nature dergisinde yayınlanan bir çalışmada detaylandığı üzere, bu araştırma, insan evrimini yalnızca açık savanalar ve çayırlıkların etkilemediği, çeşitli farklı peyzajların da etkilediği fikrini doğruluyor.
“Bizim çalışmamızdan önce Afrika yağmur ormanlarında yaşadığımıza dair en eski kanıt 18 bin yıl öncesine, başka bir yerdeki en eski kanıt ise güneydoğu Asya’dan 70 bin yıl öncesine aitti,” diyor çalışmanın baş yazarı ve Max Planck Jeoantropoloji Enstitüsü’nden arkeolog Eslem Ben Arous. “Bu çalışma, insanlar için yağmur ormanlarındaki en eski bilinen kanıtları daha önceki bilinen tahminin iki katından fazla bir süreye geri çekti.”
Önceki araştırmaların sonuçlarını güncelleyen Université Félix Houphouët-Boigny’den çalışmanın ortak yazarı Yodé Guédé, 1980’lerde bu bölgeyi incelemişti. Guédé ve ekibi, Fildişi Sahili yağmur ormanındaki taş aletlerle dolu tabakalaşmış bir saha buldular ancak bu aletlerin yaşını belirleyemediler.
“Profesör Guédé’nin yardımıyla, orijinal hendekte yeniden araştırma yapabildik ve otuz kırk yıl önce mevcut olmayan en ileri yöntemleri kullandık,” dedi çalışmaya katılan Liverpool Üniversitesi’nden arkeolog James Blinkhorn. Ekip, bölgenin 150,000 yıllık olduğunu belirledi ve toprak örneklerindeki bitki kalıntılarının varlığını analiz ederek bölgenin o dönemlerde gerçekten yağmur ormanı olduğunu doğruladı.
“Farklı kanıtlar, ekolojik çeşitliliğin türümüzün kalbinde olduğunu şüphesiz gösteriyor,” diyor Max Planck Jeoantropoloji Enstitüsü’nden arkeolog ve çalışmanın kıdemli yazarı Eleanor Scerri. “Bu, [Homo sapiens] popülasyon bölünmelerinin karmaşık bir tarihini yansıtır ve farklı popülasyonların farklı bölgelerde yaşayan habitat türlerinde yaşadığını gösterir,” diye ekliyor. “Bu erken insan nişi genişlemelerinin bitki ve aynı niş alanını paylaştıkları hayvanları nasıl etkilediğini sormamız gerekiyor. Yani, insanın bozulmamış doğal habitatları ne kadar geriye dönük olarak değiştirdiği ne kadar geri gidiyor?”
İnsan evriminin savana hipotezine göre, antik insan atalarımızın ormanlık habitatlardan açık peyzajlara geçişi milyonlarca yıl önce önemli özellik ve davranışların gelişimini destekledi; iki ayak üzerinde yürüme, alet kullanımı ve avlanma stratejileri gibi. Çalışma nihayetinde yağmur ormanlarının modern insanların gelişimindeki rolünü göz ardı etme eğilimini sorguluyor ve türümüzün tekrar ağaçlar arasında yaşamayı seçmesi sonucunda hangi evrimin meydana geldiği sorusunu gündeme getiriyor. Ayrıca, Scerri’nin belirttiği gibi, türümüzün bu yağmur ormanlarına dönüşlerinde bu ekosistemleri nasıl etkilediği hakkında önemli sorular ortaya çıkarıyor.
Nihayetinde, çalışma tarih öncesi insan habitatlarının tarihini yeniden yazıyor ve yağmur ormanlarının modern insan gelişimindeki uzun zamandır göz ardı edilen rolünü incelemek için bir yol açıyor.
