Popüler Bilim

Kara Delikler, Beyaz Deliklere Açılan Tüneller mi? Yeni Teori Heyecan Yarattı

Hiç kara deliğe düşmeniz halinde ne olacağını merak ettiniz mi? Einstein’in Genel Görelilik Teorisi’ne göre, onun merkezindeki tekilliğin güçlü yerçekimiyle ezilirdiniz: kara deliğin merkezinde tüm madde ve zamanın son derece yoğun bir noktaya sıkıştığı ve uzay ile zamanın çöktüğü yer. Ancak yeni araştırmalar, kara delik tekilliklerinin aslında bir son değil, bir başlangıç işareti olabileceğini öne sürüyor.

11 Mart’ta Physical Review Letters adlı bilimsel dergide yayımlanan bir çalışmada, iki araştırmacı bir kara deliği teorik bir model üzerinden incelerken kuantum mekaniğini uyguladı. Sonuçlar, kara delik tekilliğinden bir beyaz deliğe geçiş ya da köprü olabileceğini öne sürüyor; beyaz delikler her şeyi boşluğa emmek yerine zaman, madde ve enerjiyi tekrar evrene püskürten noktalar.

Sheffield Üniversitesi Matematik ve Fizik Bilimleri Bölümü’nden araştırmacı ve çalışmanın ortak yazarı Steffen Gielen, üniversitenin basın bülteninde, “Kuantum mekaniğinin kara deliklerle ilgili anlayışımızı değiştirip onların gerçek doğasına dair bize ipuçları verebilir mi? Bu soru uzun zamandır soruluyor,” dedi. “Kuantum mekaniğinde, bizim anladığımız haliyle zaman sona eremez çünkü sistemler sürekli değişir ve evrilir.”

Gielen ve Madrid Complutense Üniversitesi’nden matematikçi Lucia Menéndez-Pidal, kuantum mekaniğini düzlemsel bir kara delik bağlamında inceledi; bu, teorik fikirleri test etmek için sıklıkla kullanılan basit bir iki boyutlu modeldir. Gözlemlenen kara delikler her ne kadar küresel olsa da araştırmacılar, sonuçlarının gerçek dünyadaki kara deliklere de uygulanabileceğini öne sürüyor.

Kara delik tekilliği yerine yaklaşımları, “güçlü kuantum dalgalanmaları”nın varlığını gösteriyor; bu dalgalanmalar, bültende “uzayın enerjisindeki küçük, geçici değişiklikler” olarak tanımlanıyor. Uzay ve zamanın hiçbir şeye çökmek yerine, bir beyaz deliğe geçişe yol açabilecek güçlü kuantum dalgalanmaları ile değiştirildiği belirtiliyor. Beyaz bir delikte, madde ve zaman sona ermez. Kara deliklerin teorik zıttı olan beyaz delikler, zamanın başladığı yer olabilir.

“Teorik olarak bir gözlemci—hipotetik bir varlık—kara deliğe geçebilir, tekillik olarak düşündüğümüz şeyden geçip beyaz deliğin diğer tarafında ortaya çıkabilir. Bu oldukça soyut bir gözlemci kavramı ama teorik olarak olabilir,” dedi Gielen.

Araştırmacılar ayrıca zaman ve evrenin hızlanarak genişlemesinin arkasındaki teorik kuvvet olan karanlık enerji arasında ilginç bir bağlantı öneriyorlar.

Gielen, “Genel olarak zamanın gözlemciye göre göreceli olduğu düşünülse de, araştırmamızda zaman tüm evrene nüfuz eden gizemli karanlık enerjiden türetiliyor,” dedi. “Zamanın, evrene yayılmış olan karanlık enerji tarafından ölçüldüğünü öneriyoruz,” diye ekledi. “Bu, kara delikler içinde meydana gelen fenomenleri kavramamıza olanak tanıyan hayati yeni bir fikir.”

İlk soruya dönelim: Kara deliğe düşerseniz ne olur? Ya hiçliğe ezilirsiniz ya da Gielen ve Lucia Menéndez-Pidal’e göre, bir Matthew McConaughey gibi diğer tarafta, Yıldızlararası tarzıyla, tekrar ortaya çıkabilirsiniz.

Bir yanıt yazın