5,000 Yıllık Ekmek Tarifi Türkiye’de Yeniden Canlandı—Herkes Bayılıyor!

Bilim insanları, Türkiye’de antik bir ekmek tarifini keşfetti—şimdi bu tarifi yeniden yapan yerel fırın talebe yetişemiyor.

Yaklaşık 5,000 yıl önce, biri bugünkü Türkiye’nin merkezindeki Eskişehir’de bulunan bir evin eşiğinin altına yanmış bir ekmek parçası gömdü. Arkeologlar, Kulluoba Höyük’te, yıllardır araştırılan Bronz Çağı yerleşiminde, 2024 Eylül ayında bu ekmeği gün yüzüne çıkardılar. Olağanüstü bir şekilde korunmuş olan bu ekmek, 28 Mart’tan beri Eskişehir Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor.

Kazı ve arkeolojik ekibin direktörü Murat Türkteki, “Bu, bir kazı sırasında ortaya çıkarılan en eski pişmiş ekmek ve büyük ölçüde şeklini korudu,” diye açıkladı AFP’ye verdiği bir röportajda.

Yapılan analizler, ekmeğin kaba öğütülmüş emmer unu—antik bir buğday türü—ile mercimek tohumları ve doğal bir maya maddesi olarak kullanılan bir bitki yaprağı ile yapıldığını ortaya çıkardı. Pancake inceliğinde ve disk şeklinde olan ekmek, yaklaşık 12.7 santimetre çapında.

Tarifin yeniden yapılabileceğini görmek isteyen yerel yetkililer, Eskişehir’deki Halk Ekmek ile iletişime geçti. Antik emmer tohumları Türkiye’de artık bulunmadığı için, fırıncılar orijinal malzemeleri taklit etmek amacıyla Kavilca buğdayı—yakın akrabası bir çeşit—ve bulgur ile mercimek kullandılar.

Ve görünen o ki çok lezzetli. İlk parti birkaç saat içinde tükendi ve o zamandan beri fırın, günlük yaklaşık 300 “Kulluoba ekmeği” satıyor. Belediyenin sübvansiyonları sayesinde ekmek sadece 50 TL’ye (yaklaşık 1.30 $) satılıyor.

Bu ekmeğin bir diğer ilgi çekici yanı ise kuraklığa dayanıklı mahsullerden yapılmış olması. Bu durum hem arkeologların hem de yerel yetkililerin dikkatini çekti. Türkiye, şu an mısır ve ayçiçeği gibi su yoğun mahsuller yetiştiriyor, ancak Kavilca buğdayı hem kuraklığa hem de hastalıklara dayanıklı.

“Atalarımız bize bir ders veriyor. Onlar gibi daha az su isteyen ürünlere yönelmeliyiz,” dedi Eskişehir Belediye Başkanı Ayşe Unluce AFP’ye.