2,000 Yıllık ‘Buz Mumya’ Üzerinde Bulunan İnanılmaz Detaylı Dövmeler
Arkeologlar, Sibirya’nın donmuş dağlarının derinliklerinde gömülü 2.000 yıllık bir buz mumyasının karmaşık dövmelerine ilk kez detaylı bir bakış attılar.
Araştırmacılar, bu dövmelerin bugün bile üretiminin zor olacağını belirtiyor ve bu durum, eski dövme sanatçılarının oldukça yetenekli olduklarına işaret ediyor.
Uluslararası bir araştırmacı grubu, modern dövme sanatçılarının yardımıyla, mumyanın dövmelerini görülmemiş bir ayrıntıda inceledi ve antik toplumların vücut sanatı yaratmak için kullanmış olabilecekleri araç ve teknikleri belirledi. Bulgular, Antiquity dergisinde yayımlandı.
Eski toplumlarda da günümüzde olduğu kadar yaygın olan dövme yapma geleneğini incelemek zor, çünkü arkeolojik kalıntılarda deri nadiren korunur.
Sibirya’daki Altay Dağları’nın “buz mumyaları”, donmanın etkisiyle korunmuş derileri ile bu konuda bir istisna sağlar.
Pazyryk insanları, Çin ve Avrupa arasında yaşamış atlı göçebelerdir. “Pazyryk kültürünün, Altay Dağları’nın Demir Çağı pastoralistlerinin dövmeleri, figüratif tasarımlarının karmaşıklığı nedeniyle uzun süredir arkeologları büyülemekte”, dedi Max Planck Jeoantropoloji Enstitüsü ve Bern Üniversitesi’nden arkeolog Gino Caspar bir e-posta açıklamasında.
Bu dövmeleri detaylı incelemek, görüntüleme tekniklerindeki sınırlamalar nedeniyle zordu. Birçok dövme çıplak gözle görünmez durumdaydı, yani bu dövmelerin varlığı ilk kazılar sırasında keşfedilmedi.
Eski dövmeleri görmek için araştırmacıların kızılötesi görüntüleme kullanması gerekiyor çünkü deri zamanla bozuluyor ve dövme renkleri soluyor, çevresindeki deriyle karışıyor ve onları çıplak gözle görünmez hale getirebiliyor. Kızılötesi ışık, görünür ışığa göre daha uzun dalga boylarıyla derinin daha derinlerine nüfuz eder ve yüzey altındaki yapıları ortaya çıkarır. Bu yüzden şimdiye kadar birçok çalışma, doğrudan görüntüler yerine dövme çizimleri üzerine dayanmaktaydı.
Ancak görüntüleme teknolojisindeki ilerlemeler, araştırmacıların nihayet mumyaların ve onların dövmelerinin yüksek çözünürlüklü görüntülerini almasını sağladı. Araştırmacılar, St. Petersburg, Rusya’daki Hermitage Müzesi’nde korunmuş bulunan Demir Çağı’na ait 50 yaşındaki bir kadının dövmelerini 3D olarak taramak için yüksek çözünürlüklü dijital kızılötesi fotoğrafçılık kullandılar.
Yeni keşfedilen dövmelerin sanatsal tasvirleri, ayrıntılı leopar, geyik, horoz ve yarı aslan, yarı kartal gibi mitolojik yaratıkları gösteriyor.
Araştırmacılar, birçok modern insanda olduğu gibi, mumyanın sağ kolundaki dövmelerin sol koldakilere göre daha ayrıntılı ve teknik olduğunu buldular. Bu, antik dövmecilerin farklı zamanlarda veya aynı dövmecinin zaman içinde yeteneklerini geliştirmesinin bir sonucu olabilir. Tarama ayrıca, sanatçıların birkaç alet kullanmış olabileceğini ve dövmelerin birden fazla oturumda tamamlandığını öne sürüyor.
Bu durum, Pazyryk kültüründe dövme yapmanın sadece bir süsleme sanatı olmadığını, aynı zamanda beceri geliştirmeyi ve teknik uzmanlık gerektiren bir zanaat olduğunu gösteriyor. Aynı yerde gömülen diğer birçok birey, dövme yapma geleneğinin yaygın olduğunu göstermekte.
“Bu çalışma, tarih öncesi vücut modifikasyon uygulamalarında kişisel iradeyi tanımanın yeni bir yolunu sunuyor,” dedi Caspari bir açıklamasında. “Dövme, sadece sembolik bir süs değil, aynı zamanda teknik beceri, estetik duyarlılık ve formal eğitim ya da çıraklık gerektiren bir uzman zanaat olarak öne çıkıyor.”
