Popüler Bilim

53 Yaşındaki Sovyet Uzay Aracı Bu Hafta Dünyaya Geri Dönüyor!

Kosmos 482, 53 yıldır Dünya’nın yörüngesinde kapana kısılmış durumda, fakat artık bu gezginliğin sonuna geliyoruz. Başarısız olan Venüs misyonu, atmosferden yeniden Dünya’ya giriş yaptığında etkileyici bir düşüş yaşayacak ve belki de parçaları, ekvatorun her iki tarafındaki henüz bilinmeyen bir alana saçılacak.

Sovyet dönemi uzay aracı, 8-12 Mayıs tarihleri arasında Dünya’nın atmosferine dalacak. Şu an itibarıyla, Kosmos 482’nin Dünya’ya nerede çarpacağı tam olarak bilinmiyor. Ön değerlendirme, ekvatorun her iki yanındaki geniş alanları kapsıyor. Ayrıca, uzay aracının tamamen mi yoksa parçalara ayrılarak mı geri dönüş yapacağı da şu an için belirsiz.

Cosmos 482 Medium
Kosmos 482 uzay aracı; Dünya’dan çekilmiş bir görüntü. © Ralf Vandebergh

Kosmos 482, 31 Mart 1972’de bugün Kazakistan olarak bilinen yerdeki Baykonur Uzay Üssü’nden fırlatıldı. Sovyet uzay programının Venüs’e ulaşma çabasıydı fakat Venüs’e varacak hızda yörüngeye çıkış yapamadı. LCD yanışında bir arıza nedeniyle, Venüs yörüngesine ulaşmak için gereken hız sağlanamadı, diye belirtildi NASA. O zamandan beri, uzay aracı Dünya çevresinde eliptik bir yörünge içinde sıkışıp kaldı. Girdiği yüksek yörünge 130 mil ile 6,089 mil (210 kilometre ile 9,800 kilometre) arasında ölçüldü.

Astrofotoğrafçı Ralf Vandebergh, tahmini alçalma öncesi uzayda Kosmos 482’nin görüntülerini yakaladı ve uzay aracından çıkmış bir paraşütün varlığıyla ilgili bir gözlemde bulundu. “Bu noktada hiçbir şey net değil,” diye belirtti Vandebergh, Gizmodo’ya gönderdiği bir e-postada. “2014 yılında görüntülerimde buna dair ilk işareti aldım, ama bu ihtimal üzerinde ciddi düşünmedim. Ancak, 2024’te çekilen görüntüleri işleyip aynı şeyi görünce, bu ihtimali rapor etmem gerektiğini düşündüm.”

Uzay aracının dışarıda sallanan paraşütü olsa bile, muhtemelen Kosmos’un Dünya’ya düşüşünü yavaşlatmak için işlev görmeyecektir.

Venüs’e ulaşmada başarısız olan uzay aracı, dört farklı parçaya ayrıldı ve iki küçük parçacığı, fırlatma gününden iki gün sonra Yeni Zelanda, Ashburton üzerinde yeniden atmosfere girdi. Geriye kalan iki parça, 1,000 pound (495 kilogram) ağırlığında, küresel bir basınçlı kap oluşturan bir taşıyıcı otobüs ve bir iniş sondasıdır.

Bugün, ısıya dayanıklı uzay aracının kalan kısmının Dünya’nın atmosferine nerede yeniden giriş yapacağı belirlenmekte zorluklar yaşanıyor. Şu anki yörüngesine göre, bu herhangi bir yerde, 52 derece kuzey enleminden 52 derece güney enlemine kadar olan bir alanda gerçekleşebilir. Bu da, ABD, Güney Amerika, Afrika, Avustralya ve Arktik Daire’nin güneyindeki Avrupa ve Asya’nın çoğunu kapsar. Uzay aracının düşeceği yer, kaderine doğru ilerledikçe daha net hale gelecektir.

Bir başka soru ise, atmosferik girişin ısısı karşısında ne kadarının hayatta kalacağıdır. “Venüs atmosferinden geçiş yapmak üzere tasarlanmış bir iniş aracı olduğu için, Dünya atmosferine yeniden girişine rağmen sağlam kalabilir ve sağlam olarak darbe yapabilir,” diye belirtti Langbroek bir blog güncellemesinde.

Langbroek, eğer iniş aracı parçalanmaz veya büyük ölçüde atmosfere giriş sırasında yanmazsa, etki hızının saatte yaklaşık 150 mil (242 kilometre) olacağını öne sürüyor. Bu etki sırasında kinetik enerji, 15-21 inç (40-55 santimetre) arası bir meteorit parçasına benzer olacaktır.

Gezegenimizin çoğunlukla sudan oluşması nedeniyle, uzay aracı muhtemelen deniz tabanına gidecektir. Ancak, yerleşim alanına çarpma olasılığı sıfır değildir, bu yüzden yeniden giriş tarihi ve yeri belirsizliğini koruduğu için bir miktar risk oluşturabilir.

Bir yanıt yazın