Avustralya’nın İlk Roketi Kalkıştan Saniyeler Sonra Yere Çakıldı ve Alev Aldı
Avustralya’da üretilen ve ülkenin toprakları üzerinden fırlatılan ilk yörüngesel roket olan Eris’in, ilk test uçuşu beklenenden kısa sürdü, kalkıştan yaklaşık 14 saniye sonra sona erdi.
Avustralyalı girişim şirketi Gilmour Space, Salı günü ABD saatiyle 18:35’te (yerel saatle Çarşamba 08:35) şirketin Kuzey Queensland’deki Bowen Yörüngesel Uzay Limanı’ndan roketini ilk kez fırlattı. Avustralya’da tasarlanıp üretilen ilk yörüngesel roketin ilk denemesi beklenenden kötü sonuçlandı. Görüntülerde, Eris’in yerden güçlükle yükseldiği, ardından kendi ağırlığına yenik düşerek burnunun dumanlar ve büyük bir ateşle örtülü şekilde yere çakıldığı görülüyor.
Liftoff completed, launch tower cleared, stage 1 tested.
Awesome result for a first test launch. pic.twitter.com/EYbNbGDz3l— Gilmour Space (@GilmourSpace) July 30, 2025
Gilmour Space, bir açıklamada “İlk test uçuşu için bu güçlü bir sonuç ve Avustralya’nın kendi uzay yeteneklerinde büyük bir ilerleme” diye belirtti. Şirket, roketin ilk uçuşundaki uçuş verilerinin toplanmasının, dört roket motorunun ateşlenmesinin ve 23 saniyelik motor yanmasının gururla kaydedildiğini ve kalkış sırasında kimsenin zarar görmediğini belirtti.
Avustralya merkezli bu girişim, giderek büyüyen uzay endüstrisine 25 metre boyundaki Eris roketi ile katılmak istiyor. Bu roketin, Güneş’e eşzamanlı yörüngeye 215 kilogramlık yük çıkartması planlanıyor. Üç aşamalı bu roket üzerinde yıllardır çalışılsa da, test uçuşu birkaç kez ertelendi.
2012’de kurulan Gilmour Space, Şubat 2024’te 36 milyon dolar fon sağladı ve aynı yıl kış ayında Avustralya Uzay Ajansı’ndan fırlatma lisansını aldı, SpaceNews‘e göre. Şirket o zamanda roketi birkaç ay içinde fırlatmayı umut ediyordu ancak bu süreç birkaç defa ertelendi. Mart ayında, Eris’in kalkışı şiddetli tropikal siklona bağlı olarak iptal edildi. Mayıs ayında ise, roketin yük kaplaması yanlışlıkla açıldı ve bu da fırlatma rampasında oturduğu sırada oldu. Teknik sorun giderildikten sonra, şirket Haziran sonlarında bir fırlatma tarihi hedefledi, ancak bu kez de hava durumu dolayıyla tekrar ertelendi.
Avustralya, fazla roket faaliyeti görmese de, geniş ve ıssız arazileri, nüfuslu bölgeleri tehdit etmeyen fırlatma etkinlikleri için ideal. Kuzey Avustralya ayrıca, Güneş’e eşzamanlı yörüngelere ve düşük eğim ekvator yörüngelerine doğrudan erişim sağlıyor. Ancak, uzay faaliyeti yapan ülkelerin aksine, Avustralya roket fırlatmaları için uygun altyapıya sahip değil. Gilmour Space’in Bowen Yörüngesel Uzay Limanı, ülkenin ilk lisanslı ticari yörüngesel fırlatma tesisi.
İlk kısa süren fırlatma deneyimine rağmen, Avustralyalı roket şirketi, roketinin ikinci test uçuşuna şimdiden hazırlıklara başladı, anlatıldığına göre Gilmour Space böyle belirtti.
