Ay’daki Helyum Anlaşması: Uzayın En Büyük Kaynak Yarışı Başladı

Milyarlarca yıldır Güneş’ten gelen rüzgarlar Ay’ı bombalamaktadır. Zamanla, bu sürekli yüklü parçacık bombardımanı, Ay’ın yüzeyinde helyum-3 birikmesine neden olmuştur. Bu izotop dünyada nadirdir ve kuantum hesaplama gibi çeşitli sektörlerin talebinin artması, bazı şirketlerin Ay’da madencilik yapma fikrini keşfetmesine yol açmıştır.

Bu şirketlerden biri de, Seattle merkezli Interlune. Şirketin amacı, Ay yüzeyinden başta helyum-3 olmak üzere doğal kaynakları çıkarmaktır. Interlune, çıkaracağı helyum-3’ü ulusal güvenlik, tıbbi görüntüleme, füzyon enerjisi ve kuantum hesaplama gibi sektörlerdeki devlet ve ticari müşterilere satmayı umuyor ve bu doğrultuda büyük bir ticari anlaşma gerçekleştirdi.

Şimdiye kadarki en büyük Ay kaynağı satın alımı

Salı günü, Interlune, seyreltici soğutucu üretiminde lider ve dünyanın en büyük helyum-3 tüketicilerinden biri olan Bluefors ile bir ortaklık kurduğunu duyurdu. Kuantum bilgisayarları çalıştırmak için gereken ultra düşük sıcaklıkları sağlayan bu soğutma sistemleri, helyum-3 kullanıyor.

Kuantum hesaplama endüstrisi, Google, IBM ve Microsoft gibi teknoloji devlerinin ölçeklendirme konusundaki ilerlemeleriyle ticarileşmeye doğru ilerlerken, helyum-3 talebi artacak gibi görünüyor. Bluefors, Interlune’den 2028-2037 yılları arasında yıllık 10.000 litreye kadar helyum-3 satın almayı kabul etti. Edelgas Group‘un 2024 tahminine göre bu madde, litre başına yaklaşık 2.500 dolardan işlem görüyor. Bu anlaşma, bugüne kadar yapılan en büyük Ay kaynağı alımıdır.

Interlune’un kurucu ortağı ve CEO’su Rob Meyerson bir şirket açıklamasıyla, “Kuantum teknoloji endüstrisinin büyük bir kısmı Bluefors sistemlerine dayanıyor ve geliştirmeleri hızlandırıyor,” diye söyledi. “Bluefors’un, neredeyse mutlak sıfır derecelerle mümkün olan bilimsel ve tıbbi keşiflerin kilidini açma yönündeki ilerlemelerine yardımcı olmaktan heyecan duyuyoruz.”

Interlune’un 2028’e kadar Ay madenciliği planları

Interlune, eski Blue Origin başkanı Meyerson, eski baş mimar Gary Lai ve Apollo 17’nin tek hayatta kalan üyesi Harrison Schmitt tarafından 2020 yılında kuruldu. O zamanki görevin ardından Schmitt, bir jeolog olarak, insanlığın Ay’ın helyum-3 rezervlerini kullanmasını savundu.

Interlune, bu hedefe ulaşmak için geçtiğimiz beş yılı harcadı. Şirket, robotik madenciler geliştirmek ve 2027’de bir gösteri misyonu ve 2029’da bir pilot tesis başlatmak için 18 milyon dolardan fazla girişim sermayesi topladı, SpaceNews‘a göre.

Bu fonlama ve hazırlanmış yol haritası umut verici, ancak Interlune’un 2028’e kadar Ay madenciliğinin zorlu teknolojik, lojistik ve finansal engellerini aşıp aşamayacağı henüz belli değil. Son yıllarda çokça konuşulsa da, çok az şirket bu hedefe ulaşmak için gerçek bir ilerleme kaydetti.

Dahası, bazı uzmanlar Ay’ın helyum-3 madeninin değerinin abartıldığını savunuyor. Gerçek şu ki, orada ne kadar olduğundan tam olarak emin değiliz. Apollo ve Luna örneklerinde ölçülen en yüksek konsantrasyonlar Dünya’dakinden daha yüksek olmasına rağmen, bu oranlar yine de çok düşük.

Şimdilik, Ay’ın helyum-3’ü daha çok bir vaat olarak önümüzde duruyor ama Interlune’un Bluefors ile yaptığı anlaşma, kuantum hesaplama endüstrisinin artan taleplerini yansıtıyor ve uzay kaynaklarının çıkarılmasında yeni bir çağın başlamasına işaret edebilir.