Bilim Dünyasında Dozunda #5: Neden Bazı İnsanlarda Gamze Varken Bazılarında Yok?

Cevabın, genetiğimizde gizli olduğunu söyleyerek konuya basit bir açıklama ile geçiş yapabiliriz. Ancak mesele düşündüğünüz kadar basit değil.

Bilim, gamzelerin anatomik bir tesadüf olduğunu belirtse de bu çukurlar, bir kimliğin parçası olarak karşımıza çıkıyor. Peki neden hepimiz gamzeli olarak doğmuyoruz?

Gamzelerin kökeni, yüz kaslarımızın deriye bağlanma biçimiyle alakalıdır.

Zygomaticus major isimli kas, gülümserken yanağı yukarı kaldırmakla görevlidir. Ancak bu kasın bir kısmı, bazı bireylerde deriye daha kısa ve daha derin bir şekilde bağlanıyor. Gamze olarak adlandırdığımız çukurlar, tam bu bağlantı noktasında meydana geliyor.

Bu genetik özelliğin aktarılması, genellikle tek bir baskın genle ilişkili olarak görülse de aslında birçok gen ve hatta epigenetik faktörler de sürece dahil olmaktadır. Örneğin; bir çocuğun gamzeli doğması için ebeveynlerden yalnızca birinin bu geni taşıması yeterli görünse de genlerin “sessiz kalma” olasılığı veya embriyonikgelişim aşamasındaki rastgele varyasyonlar, bu özelliğin herkes tarafından taşınmamasına neden olabilir.

Embriyonik gelişimdeki kas dokusunun şekillenmesi de gamzelerin oluşumunu etkiler.

Hücre bölünme hızları, kas liflerinin uzama açısı ve deri altı yağ dokusunun dağılması gibi faktörler, doğum anında meydana gelen bu çukurları oluşturabilir. Bazı bireyler çocukluk yıllarında gamzeliyken, yağ dokusunun azalması veya kas tonusundaki değişiklikler nedeniyle gamzelerini kaybedebilir. Tam tersi de mümkündür.

Kimi kültürlerde gamzeler, şans sembolü olarak görülürken bazı inanışlarda “Tanrı’nın parmak izi” olarak değerlendirilir.

Pek çok kişi, gamzelerin oluşumunu bir “kas eksikliği” olarak tanımlasa da asıl mesele, embriyonik gelişim sırasında şekillenen, genlerle aktarılabilen dokular ve kasların anatomik konumuyla ilgilidir.

Kısacası, herkesin sahip olmadığı gamzeler, anne karnındaki 5-8. haftalarda şekillenen yüz kasları, hücre hareketleri ve bağ dokularıyla ilişkilidir. Yani, yaygın düşüncenin aksine gamze, bir “eksiklik” değil, tam tersine bir çeşitlilik örneğidir.

İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz: