Bu Gezegen Gerçekse, Birçok Rekoru Altüst Edecek!

Yıllardır dünya dışı gezegen avcılarının odağında Alpha Centauri sistemini yer alıyor. Dünya’ya yalnızca dört ışık yılı mesafede olan bu sistem, iki güneş benzeri yıldız olan Alpha Centauri A ve Alpha Centauri B ile sönük bir kırmızı cüce yıldız Proxima Centauri’yi barındırmaktadır. Araştırmacılar Proxima Centauri etrafında üç adet dış gezegen keşfetmiş olsalar da, diğer iki yıldızın çevresinde daha fazla gezegen keşfetme çabaları zorluklarla doluydu. Ancak şimdi, James Webb Uzay Teleskobu’ndan gelen yeni kanıtlar, Alpha Centauri A yörüngesinde bir gaz devinin varlığını gösteriyor. Dahası, bu gezegenin yıldızın yaşanabilir bölgesinde bulunma olasılığı yüksek.

Bu etkileyici gezegen adayı, bugün arXiv ön baskı sunucusunda yayınlanan, The Astrophysical Journal Letters’da yakında çıkacak olan iki çalışmadatartışıldı.

Eğer bu gezegen doğrulanırsa, birçok alanda rekor kıracak. Güneş benzeri bir yıldızın habitap bölgesinde keşfedilen ve doğrudan görüntülenen ilk dış gezegen olacak. Ayrıca, yalnızca iki astronomik birim, yani Güneş ile Dünya arasındaki mesafenin iki katı mesafede, ev sahibi yıldızına bu kadar yakın olan ilk dış gezegen olacaktır – dolaylı yöntemler yerine doğrudan gözlemlenebilen.

“Bu sistem bize o kadar yakın ki, keşfedilecek dış gezegenler kendi sistemimiz dışındaki gezegensel sistemlere dair en iyi verileri toplama fırsatı sunar,” dedi araştırmaların eş-yazarlarından ve NASA Exoplanet Science Institute’un yürütücü direktörü Charles Beichman, bir açıklamada.

“Ancak bu gözlemleri yapmak çok zor, çünkü bu yıldızlar çok parlak, yakın ve gökyüzünde hızla hareket eder,” diye ekledi: Bir gezegen yıldızına ne kadar yakınsa, onu keşfetmek o kadar zor oluyor.

Araştırmacılar gözlemlere Ağustos 2024’te Webb’in Orta-Kızılötesi Cihazına bağlı koronografik maske adı verilen bir cihaz kullanarak başladılar. Bu, Alpha Centauri A ve B’nin parıltısını gözlemlerden bloke etmelerini sağladı, böylece yörüngedeki gezegenleri görebildiler ve bu potansiyel rekor kıran dış gezegenin kanıtlarını ortaya çıkardılar.

Eğer bu gezegen gerçekten var ve Alpha Centauri A’nın yaşanabilir bölgesinde yörüngede ise – sıvı suyun bir gezegenin yüzeyinde var olabileceği bir bölge – orta-kızılötesi parlaklığı onun Saturn’ün kütlesine yakın bir gaz devi olduğunu gösteriyor. Ne yazık ki, bu durumda en azından bilinen anlamıyla yaşam belirtileri bulmayı beklememeliyiz.

Gerçekten de, Alpha Centauri A yörüngesinde herhangi bir dünyanın bu bölge içinde sıvı suyu sürdürebilmesi pek olası değil, araştırmacılar yazıyorlar, çünkü “dev gezegenin eliptik yörüngesi, Alpha Centauri A’nın yaşanabilir bölgesinin büyük kısmını süpürüyor, bu da daha küçük kayalık gezegenlerin hayatta kalmasının pek olası olmadığını gösteriyor.” Bu üzücü bir durum, çünkü yaşanabilir bölgelerde bulunan kayalık dış gezegenler, dünya dışı yaşam arayışının odak noktasıdır.

Bununla birlikte, potansiyel gezegen “güneş sistemimizdeki dev gezegenlere en çok benzeyen ve evimize, Dünya’ya en yakın olanı,” diye açıkladı California Institute of Technology’de yüksek lisans öğrencisi ve çalışmaların eş-yazarlarından Sanghi Aniket Sanghi.

“Bu kadar yakın iki yıldızdan oluşan bir sistemde varlığı, gezegenlerin nasıl oluştuğu, hayatta kaldığı ve kaotik ortamlarda nasıl evrim geçirdiği konusundaki anlayışımızı zorlayacak,” diye ekledi Sanghi.

Gelecek gözlemler, potansiyel gaz devinin hakkında neler ortaya çıkaracağını zaman gösterecek. Özellikle James Cameron’un filmi Avatar‘ın hayranları, bu gezegenin herhangi bir aya sahip olup olmadığını merak ediyor olabilirler, tıpkı filmin Na’vi halkının yaşadığı yer gibi.