Curiosity Rover, Mars’ta Şaşırtıcı Renklerde ‘Alacakaranlık Bulutları’ Görüntüledi
Şimdi farklı bir şeylerle karşınızdayız: NASA’nın Curiosity gezgini, Mars’ta gün batımından kısa bir süre sonra gökyüzünde parlak bir tüy şeklindeki bulutu yakaladı.
Bu görüntü Ocak 2023’e ait, ancak NASA geçtiğimiz ay Mars’ın gökyüzünü inceleyen gezginin çalışmasını vurguladığında bu resmi öne çıkardı.
Bu inceleme sırasında Curiosity, 17 Ocak veya Mars’ta Sol 4426 boyunca 16 dakikalık görüntüler çekti. Bu görüntüler, Mars alacakaranlığındaki kırmızımsı-yeşil bulutları gösteriyor. Bulutlar, Mars’ın tozlu atmosferinde Güneş ışığının dağılmasıyla oluşan gece parlayan bulutlar (noctilucent clouds) olarak biliniyor.
NASA’nın açıklamasına göre, Mars’taki bulutlar su veya karbondioksit buzundan oluşuyor. Sadece su buzu bulutlarından daha yüksek rakım ve düşük sıcaklıklarda oluşan karbondioksit buzu bulutları yukarıda görüldüğü gibi parlayabiliyor. Bu bulutlar Mars yüzeyinin yaklaşık 37 ila 50 mil (60 ila 80 kilometre) üzerinde oluşuyor. Ancak bulutlar daha düşük seviyelere (31 milin altı, yaklaşık 50 kilometre yukarı) indiğinde, atmosferdeki sıcaklıkların artması nedeniyle buharlaşıyorlar.
Gece parlayan bulutlar sadece uzayda ortaya çıkmıyor. Dünyada da roket fırlatmaları, gün batımından hemen sonra veya gün doğumundan hemen önce görülebilen bu tür parlayan bulutlara neden olabiliyor—aksi takdirde onları görmek için çok fazla ışık oluyor.
Mars’ın bulutları birçok şekil ve boyutta karşımıza çıkıyor. 2022’de ESA bilim insanları, Kızıl Gezegen’in göklerinde Dünya’da olduğu gibi bulutlar fark etti. Ertesi yıl, Perseverance gezgini, bu tozlu ve uzak dünyada bulanık günlerin habercisi olan yoğun bulut örtüsüyle karşılandı. Yeni keşfedilen bir olgu olmayan, ancak hâlâ göz kamaştıran iridesan bulutlar, yoğun bir inceleme gerektirmekte ve bu incelemeler için fırsat yaratıyor.
Gökyüzü ilk kez NASA’nın Pathfinder misyonunda 1997 yılında Mars’ta görülmüştü. Curiosity ise bunu 2017 yılında tekrarladı ve geçen ayki görüntüleme gezginin bu bulutları dördüncü Mars yılında tespit edişi oldu.
Geçen yılın sonlarında NASA araştırmacıları, Mars atmosferinde buzun nasıl oluştuğunu ve büyüdüğünü ortaya koyan iridesan etkinin Geophysical Research Letters dergisinde bir makale yayımladılar.
“Parlak bulutları ilk gördüğümde bunun bir renk bozunması olduğunu sanmıştım,” diyor Colorado Uzay Bilimleri Enstitüsünden atmosfer bilimcisi ve çalışmanın baş yazarı Mark Lemmon, NASA’nın açıklamasında.” Şimdi öyle tahmin edilebiliyor ki çekimlerimizi önceden planlayabiliyoruz; bulutlar yılın tam olarak aynı zamanında ortaya çıkıyor.”
Açıklamada, bu bulutların Mars’ın diğer bölgelerinde gezginler tarafından görülmediği belirtiliyor. Curiosity’nin dolaştığı Gale Krateri’nin Mount Sharp bölgesinin bu bulutlara ev sahipliği yapma eğiliminde olabilir.
