Devasa Patlama Güneş Yüzeyine ‘Ateş Kanyonu’ Çizdi
15 Temmuz’da, Güneş’in sol üst kısmından bir güneş filament patlaması meydana geldi ve uzaya güçlü bir plazma ve manyetik alan fırlattı. Bu patlama o kadar büyüktü ki, yıldızın görünen yüzeyine sıcak plazma ve enkazdan oluşan derin bir iz bıraktı.
Filament patlamaları nadir olmasa da, astronomlar patlamadan günler önce fark ettikleri alışılmadık büyüklükteki bir filamenti—Güneş yüzeyinin üzerinde asılı duran soğuk, yoğun gaz şeritleri—yakından izliyorlardı. Filament kaçınılmaz olarak çöktüğünde, NASA’nın Solar Dynamics Observatory ekibi, Güneş’in manyetik alanındaki küçük kararsızlıkların yol açtığı şiddetli plazma dalgalanmasını kaydetmek üzere hazırdı.
Patlama sonucunda, 250.000 milden (400.000 kilometre) uzun, en az 12.400 mil (20.000 km) yüksekliğinde dev bir “ateş kanyonu” açıldı, diye bildirdi Spaceweather.com sitesini yöneten astronom Tony Phillips. “Tam anlamıyla bir büyük kanyon,” diye yazdı bu olaya dair kısa güncellemesinde.
Gökbilimcilerin filamentleri izlemesinin pratik bir nedeni, patlamaların bazen koronal kütle fırlatmalarına (CME) yani, yoğun plazma ve manyetik alan patlamalarına yol açabilmesidir. CME’ler Dünya’ya ulaştığında, enerji şebekelerinde ve iletişim sistemlerinde şoka neden olabilen jeomanyetik fırtınalar tetikleyebilir. Uzaydaki astronotlar için bu fırtınalar sağlıklarını etkileyebilecek tehlikeli seviyelerde radyasyona maruz kalmalarına neden olabilir.
Neyse ki, Solar and Heliospheric Observatory ve Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi tarafından yapılan takip gözlemleri, bu CME’nin Dünya’ya doğru hareket etmediğini doğruladı. Filamentin Güneş üzerindeki izinin ne kadar süre kalacağını görmek için beklemek zorundayız.
