Popüler Bilim

Elbette Trump, Sean Duffy’yi NASA’nın Geçici Başkanı Olarak Seçti!

Başkan Donald Trump, 9 Temmuz Çarşamba günü, Ulaştırma Bakanı Sean Duffy’yi geçici olarak NASA’nın başına getirdi. Bu görev, Trump’ın milyonlarca dolarlık servete sahip özel astronotu Jared Isaacman’ın adaylığını Mayıs sonunda geri çekmesinden beri boştaydı.

Bu karar birçok kişiyi şaşırttı. Duffy’nin uzaycılık geçmişi yok ve halihazırda Ulaştırma Bakanlığı’nda, Federal Havacılık İdaresi (FAA) de dâhil olmak üzere 11 ofis ve ajans arasında 55.000 çalışanı denetlemek gibi büyük bir sorumluluğu var. Çarşamba günü NASA yetkilileri bu gelişmeyle adeta şok oldu; Janet Petreo’nun yıl sonuna kadar görevde kalmasını bekliyorlardı, Ars Technica‘ya göre. Petro, Ocak ayında vekil yönetici olmuş ve NASA’da yıllarca çeşitli yönetim ve liderlik pozisyonlarında yer almıştı. Ars’a konuşan kaynaklara göre, Petro’nun görevden alınmasını gerektirecek bir durumu yoktu; ancak Trump, onun yerine daha yakın ilişki kurduğu birini tercih etmek istedi.

Duffy’nin görevlendirilmesi, NASA’nın siyasi çatışmalarla boğuştuğu bir dönemde dikkat çekiyor. Trump’ın Duffy’yi seçme nedenlerine bakarak bu hareketin neden mantıklı olabileceğini anlamak zor değil. Eski bir Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyesi, Fox News sunucusu ve reality show yıldızı olan Duffy, deneyim eksikliğini Trump yönetimine olan sadakatiyle kapatıyor.

Trump’ın NASA için hazırladığı, zorlu tartışmalara neden olan vizyonu uygulayabileceği düşünülüyor. Bu vizyon, Beyaz Saray’ın 2026 mali yıl bütçe planında yer alıyor. Çarşamba günü yapılan duyuru, bu planın Senato Tahsisat Komitesi’ndeki işlenmesi planlanırken yapıldı, ancak bu işlem şimdi ertelenmiş görünüyor. Eğer kabul edilirse, bütçe NASA’nın toplam fonunu %25 oranında azaltacak ve bilimsel fonlama yarı yarıya indirilecek, bu da ajansın odak noktasını Ay ve Mars’a insanlı keşiflere kaydırırken gezegen bilimleri misyonlarını küçültecek. Duffy’nin atanması, Politico’nun bildirdiğine göre, 2.100’den fazla kıdemli NASA çalışanının idarenin erken emeklilik, tazminatlar ve ertelenmiş istifalar yoluyla personeli azaltma baskısı altında işlerinden ayrılacağı zaman diliminde gerçekleşti.

“Sean, ülkemizin Ulaştırma İşlerini İNANILMAZ bir şekilde yönetiyor, modern bir hava trafik kontrol sistemi yaratırken yollarımızı ve köprülerimizi yeniden inşa ederek onları tekrar verimli ve güzel hale getiriyor” Trump, Çarşamba günü Truth Social‘da paylaştı. “O, çok kısa süreli de olsa, daha da önemli hale gelen Uzay Ajansı’nın harika bir lideri olacak.”

“Bu görevi kabul etmekten onur duyarım,” Duffy, Trump’ın X üzerindeki yorumlarını tekrar paylaşarak yanıtladı. “Uzaya hükmetme zamanı. Hadi başlayalım.”

Isaacman bile Trump’ın seçimini memnuniyetle karşılayarak X’te yaptığı bir paylaşımda “mükemmel bir adım” olarak övdü. “NASA, Başkan’ın güvendiği ve güvenebileceği bir politik liderliğe ihtiyaç duyuyor” dedi. Yaklaşık bir ay önce, Trump, Isaacman’ın NASA yöneticiliği adaylığını geri çekerek onu zor durumda bırakmıştı. “NASA’nın bir sonraki liderinin, Başkan Trump’ın Amerika Öncelikli gündemiyle tamamen uyumlu olması esastır ve bir yedek kısa süre içinde Başkan Trump tarafından duyurulacaktır,” dedi Beyaz Saray sözcüsü Liz Huston Space.com‘a Mayıs 31 tarihinde gönderdiği bir e-postada.

Bu, Trump’ın SpaceX CEO’su Elon Musk ile olan siyasi müttefikliğinin sonunun başlangıcını işaret ediyordu. Musk, Isaacman’ı Trump’a önermişti. İki milyarder, Isaacman’ın iki SpaceX görevinde yer alması ve şirketi Shift4Payments’in SpaceX müşterisi olması sebebiyle güçlü bir iş ilişkisine sahipti. Ancak Trump Isaacman’ın adaylığını geri çektiğinde aralarındaki ilişki bozuldu ve Musk’ın Trump’ın “büyük, güzel, yasa tasarısı”na olan tepkisi nedeniyle bu gerginlik daha da arttı. Tartışma, hâlâ sosyal medya platformları aracılığıyla devam ediyor.

Duffy’nin, NASA çalışanları için bütçe ve personel azaltma uyarılarını dile getirmek üzere yeni pozisyonunu kullanması pek de düşünülemez. Petro’dan daha fazla siyasi etkiye sahip ve Başkan ile uzlaşma sağlamak için fırsat kollayabilir. Yine de böyle yapacağına dair bir neden yok. Bilimsel geçmişi olmaması nedeniyle NASA’nın araştırma bütçesini kısmanın sonuçları onun için anlamlı olmayabilir. Asıl öncelikleri, Trump’ın vizyonunu uygulayabilmek ve ulaştırma bakanı olarak temel görevini yerine getirmek, yani iyi ilişkilerini sürdürmek olacaktır.

Gün sonunda, Trump’ın neden Duffy’yi bu göreve seçtiği çok açık. Ancak NASA’nın geleceği ise belirsizliğini koruyor.

Bir yanıt yazın