FDA, Gıda İçin İlk CRISPR Düzenlemeli Domuzları Onayladı!

CRISPR ile biraz pastırma yemeye ne dersiniz? Bu hafta Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), genetik düzenlemeleri yapılmış domuzların insan tüketimi için onayını verdi. Bu domuzlar, hayvancılık genetiği üzerine uzmanlaşmış bir biyoteknoloji şirketi olan PIC tarafından geliştirildi.

FDA, Çarşamba günü verdiği onayla genetik bir düzenlemenin ticari olarak üretilen domuzlarda kullanılmasının önünü açtı. CRISPR isimli güçlü bir gen düzenleme aracı sayesinde İngiltere merkezli PIC şirketi, dünyadaki en yaygın viral enfeksiyonlardan birine karşı dirençli domuzlar oluşturdu. Ancak, bu genetik olarak düzenlenmiş domuz etinin sofralarımıza ulaşması biraz zaman alacak.

PIC’in operasyon direktörü Matt Culbertson, Perşembe günü İngiltere’deki Ulusal Domuz Birliği tarafından yayımlanan bir açıklamada, “Yıllarca yoğun araştırmalar yaptık, bulgularımızı doğruladık ve onay almak için FDA ile yakın çalıştık,” dedi.

PIC’in yaptığı düzenleme, domuzların üreme ve solunum sendromu (PRRS) adlı virüse karşı dirençli olmasını hedefliyor. Virüsün yayılmak için domuz hücrelerinde kullandığı bir reseptörü devre dışı bırakıyor. Düzenlenmiş domuzlar, PRRS virüsünün dolaşımda olan neredeyse bütün türlerine karşı dirençli olacak (bazı nadir alt türler hala enfeksiyona yol açabilir).

PRRS, daha önce de doğada bulunmuş olabilir, ancak domuz çiftliklerinde birkaç on yıl önce ciddi bir sorun haline geldi. Şu an geniş yayılmış durumda ve genç domuzların ölümüne ve yetişkin domuzların üreme sorunlarına neden olduğu için sektör üzerinde derin bir etkisi var. Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü’ne göre, sadece ABD’de PRRS yılda 560 milyon dolar kayba neden olmasıyla tahmin ediliyor.

Düzenleme, erken embriyolara uygulanıyor ve bu embriyolar olgunlaşmış ama henüz doğum yapmamış dişi domuzlara (gilts) yerleştiriliyor. Bu, mutasyonun sonraki nesillere de aktarılacağı anlamına geliyor. Bu domuzların lezzet ve güvenlik açısından diğerlerinden farklı bir yanı bulunmuyor.

PIC’in genetik olarak düzenlenmiş domuzları, ABD’de gıda olarak onaylanan ilk hayvanlar değil. 2020’de FDA, Revivicor’un Galsafe domuzlarını tıbbi ve gıda amaçlı kullanım için onayladı. Galsafe domuzları, kaslarında bağlı alerjiye yol açabilecek alfa-gal adı verilen bir şekeri taşımamaları için düzenlenmişti ve bunun yanı sıra organ nakli için uyumsuz olmasına sebep olan şekeri taşımamaları için düzenlenmiş oldukları bildirildi.

FDA ayrıca daha önce insan tüketimi için güvenli olarak kabul edilen diğer genetik olarak değiştirilmiş hayvanları da onayladı, örneğin somon balığı. Ancak, şirketler bu onayları almak için düzenleyici engelleri aşmakta ya da onay aldıktan sonra ticari pazarda ayakta kalmakta zorluk çektiler. Ancak, PIC’in yöntemi basit (gen eklemeden sadece bir geni çıkarmak) ve sunduğu büyük ölçekli faydalar, bu domuzların geniş çapta yetiştirilen ve tüketilen ilk gen düzenlenmiş hayvancılık ürünü olmasını sağlayabilir. Bu başarı, daha güvenli veya hastalıklara dirençli olmak üzere genetik mühendislikle tasarlanmış diğer et ürünlerinin de önünü açabilir.

PIC ve ana şirketi Genus’un bu projeyi tam anlamıyla hayata geçirebilmesi için daha fazla zamana ve kaynağa ihtiyacı var. Domuz endüstrisi küresel olarak örgütlendiği için, girişim, domuz üretimi veya ithalatının yaygın olduğu diğer büyük pazarlardan, başta Meksika, Kanada ve Çin olmak üzere, onay almaya çalışıyor. Bu domuzların ABD pazarına girişi ise 2026’dan önce beklenmiyor.