Harvard’ın 26 Dolara Aldığı ‘Ucuz Magna Carta Kopyası’ Meğer Milyonlarca Dolar Değerindeymiş
1946 yılında, Harvard, Magna Carta’nın ucuz bir kopyasını 25.70 dolara satın aldığını düşündü. Ancak aslında belgesi, erken 14. yüzyıla ait nadir bir baskıydı ve milyonlarca dolar değerindeydi.
Bu belge, 2023 yılına kadar Harvard Hukuk Fakültesi Kütüphanesi’nin arşivlerinde saklı kaldı. Londra’daki King’s College’da Ortaçağ tarih profesörü olan David Carpenter, kütüphanenin web sitesini incelerken bu belgenin izine rastladı.
Harvard Hukuk Fakültesi’nden yapılan bir açıklamada Carpenter, belgeyi İngiltere’nin siyasi gelişiminde temel bir aşamaya dair “olağanüstü bir kanıt” ve “dünyanın en değerli belgelerinden biri” olarak tanımladı.
Carpenter, Magna Carta’nın gayri resmi kopyalarını araştırıyordu ve beklenmedik bir keşif yaptı. Harvard Hukuk Fakültesi Kütüphanesi’nin dijital arşivlerinde HLS MS 172 olarak etiketlenen belge, “biraz yıpranmış ve nem lekeli” şekilde 1327 Magna Carta‘sının bir kopyası olarak açıklanıyordu.
Carpenter, iddia edilen bu kopyanın aslında resmi bir kopya olabileceğini hemen fark etti. Belgenin özgünlüğünü teyit etmek için East Anglia Üniversitesi’nde Ortaçağ çalışmaları profesörü Nicholas Vincent’ı yardımcı olmaya davet etti. Araştırmacılar, Harvard kütüphanecileri tarafından ultraviyole ışık ve spektral görüntüleme ile alınan görüntüleri kullanarak, HLS MS 172’nin metnini 1300 yılındaki diğer orijinal Magna Carta kopyalarıyla karşılaştırdı.
Carpenter ve Vincent’ın araştırması, HLS MS 172’nin boyutlarının orijinal kopyalarla tutarlı olduğunu ortaya koydu. El yazısı da benzerdi; örneğin “Edwardus” kelimesinin başındaki büyük ‘E’ harfi ve ilk satırdaki uzatılmış harfler dikkat çekiciydi.
1215 yılında Kral John tarafından kaleme alınan Magna Carta, monarkların hukuk üstünde olmadığı ilkesini yazılı hale getiren ilk belgeydi. Bu belge, özgürlüğün sembolü olarak kabul ediliyor ve insan haklarının en erken beyannamelerinden biri olarak görülüyor. Birçok anayasa, örneğin Amerika Birleşik Devletleri Anayasası, bu belgeden etkilenmiştir.
Ve resmi Magna Carta kopyaları söz konusu olduğunda, yeniden keşfedilen belge oldukça özel. Orijinalin ardından beş başka baskı yazıldı. HLS MS 172, Kral Edward I tarafından 1300’de kral mührü ile yetkilendirilen son baskının bir kopyasıdır. Bu 1300 versiyonunun yalnızca altı başka resmi kopyası hala mevcuttur.
Belgenin keşfi, tam da Harvard’ın bütçe kesintileri ve yoğun siyasi baskılarla karşı karşıya olduğu bir dönemde özel bir anlam taşıyor. “Bu belgenin geçmişi gerçekten büyüleyici. Bulunduğu yer, Amerika’daki özgürlükler üzerindeki mevcut sorunlar göz önünde bulundurulduğunda, bu kadar harika bir geçmiş uyduramazsınız,” dedi Carpenter bir açıklamada.
