Tıbbi Robotik Tenya: Gerçek Bir Parazit Gibi Vücudunuza Sızan Teknoloji Harikası
Kimsenin beklemediği tıbbi yenilik sonunda karşımızda! Bilim insanları, kancalarla dolu minik başlı bir tenyanın sentetik versiyonunu oluşturdular. İlk başta biraz korkutucu gelebilecek bu buluş, aslında bazı ilaçlar veya testlerin daha kolay uygulanmasını sağlayabilir.
Harvard Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, vücut dokusuna tutulma yöntemlerini geliştirmek amacıyla bu ‘robo-tenya’ çapasını geliştirdiler. Yaptıkları laboratuvar deneylerinde cihazın, istenildiği kadar yapışkan olduğunu keşfettiler. Bu dikenli aparat; ilaç dağıtımı iyileştirmekten tutun da daha pratik anti-hırsızlık cihazları üretmeye kadar birçok alanda kullanılabilir, diyor araştırmacılar.
Yetişkin tenyalar, kendilerini konağın bağırsağına yapıştırarak vücudumuzdan beslenirler. Tenya türlerinin büyük bir kısmı, başlarındaki kancalı dişler sayesinde bu işlemi gerçekleştirir. Çoğumuz tenyalardan ve beslenme sistemlerinden uzak durmak isterken, Harvard araştırmacıları ise bundan ilham aldılar.
“Parazit türleri, genellikle korkutucu beden yapıları ve bilim kurgu filmlerinden fırlamış gibi görünen yaşam döngüleriyle kamuoyunda kötü bir üne sahip,” diyor Harvard Wyss Enstitüsü’nden biyomedikal mühendis James Weaver, üniversitenin bir açıklamasında. “Ancak unutmamalıyız ki bu türler, birçok farklı konak dokusuna yapışabilmek için son derece iyi uyum sağlamış, çeşitlilik açısından zengin bağlanma organlarına sahipler.”
Mevcut teknolojiler, uzun süreli ilaç uygulamaları veya sağlık sensörlerini içsel dokulara yerleştirmek için tenyadan ilham alan bazı yöntemler kullanıyor. Ancak Weaver ve ekibi, bu kancalı başın tam bir örneğini sentetik olarak üretmek istediler; bu çok küçük ve karmaşık bir yapıyı gerçekleştirmek kolay değildi. Yine de robotik, tıbbi cihaz tasarımı ve omurgasız zooloji uzmanlarının yardımıyla bir prototip geliştirmeyi başardılar. Milimetre uzunluğundaki bu aparat, paslanmaz çelik ve polimerlerden yapıldı.
Prototipi, vücut dokusunu simüle edebilmek için medikal hidrojel üzerinde test ettiler. Herhangi bir test materyaline kolaylıkla yapışabilen bu cihazın yapışkanlığını sınırlayan tek şey, doku gücüydü.
“Bu sonuçlar, parazitlerden ilham alınarak tasarlanan açılabilir sistemlerin mevcut doku tutunma mekanizmalarına alternatif veya tamamlayıcı olarak etkili olduğunu göstermektedir,” diye yazdı bilim insanları bu hafta PNAS Nexus dergisinde yayınlanan makalelerinde.
Elde edilen bulgular ekibin yeniliği için yalnızca bir kavram kanıtı niteliğinde ve kullanımının mümkün olup olmadığını tespit etmek daha fazla araştırma gerektiriyor. Ancak, prototipi üretmek kolay ve ucuz bir süreçti, bu da ilerideki toplu üretim planları için önemli bir nokta. Eğer cihaz başarılı olursa, araştırmacılar bunun birçok farklı şekilde kullanılabileceğini düşünüyor.
Örneğin; belirli dokulara minimal hasarla uzun salınımlı ilaçlar ulaştırmak için kullanılabilir ya da vücut sıcaklığı veya ilaç seviyeleri gibi metrikleri takip eden tanı testlerini veya sensörlerini yerleştirebilir. Tenya başlarına çok benzediği için laboratuvarda tenyaların vücutlarımıza fiziki etkisini daha iyi anlamak için bir model de olarak kullanılabilir. Tıbbi uygulamaların dışında ise vahşi hayvanlara takılıp çıkarılabilen etiketler ya da mağaza hırsızlıklarını önlemek için geçici anti-hırsızlık cihazları geliştirmek amacıyla kullanılabileceğini belirtiyor araştırmacılar.
Tüm bunlar oldukça faydalı ve pratik uygulamalar gibi görünüyor. Ancak umuyoruz ki kimse bu teknolojinin daha büyük bir versiyonunu Boston Dynamics robot köpeğine takmayı düşünmez—zaten dünya yeterince korkutucu.
