Sevimli Triyasik Sürüngeni Garip Sırt Yelkeni ile İletişim Kuruyordu

Teknolojik gelişmeler bize birçok yenilik getirdi. Paleontologlar için bu, fosilleşmiş canlıların cilt, tüy, pullar ve saç gibi daha yumuşak materyalleri inceleme imkanı sundu. Bu da, çoktan yok olmuş hayvanlar hakkında daha önce hayal dahi edemeyeceğimiz tuhaf yeni bulgular elde etmemize neden oldu.

Bugün Nature‘da yayımlanan bir makale, 247 milyon yıllık bir sürüngen olan Mirasaura grauvogeli’nin fosilini yeniden analiz ediyor. Bu canlının belirgin özelliği sırtından çıkıntı yapan tüy benzeri yapılar. Bu yapıların popüler algısı, bu çıkıntıların tüy olduğuydu; fakat yeni çalışma bunun böyle olmadığını savunuyor. Araştırmacılara göre, bunlar sürüngenin sırtından yelpaze gibi açılan alışılmadık bir deri türü. Daha fazla araştırma gerekli, ancak çalışmanın yazarları bu yelpazenin yaratıklar arasında bir iletişim aracı olarak kullanılmış olabileceğine inanıyor.

Bu yapılar, melanosom adı verilen ve pigment taşıyan parçacıkları barındırıyor, bu parçacıklar daha çok kuşlara, değil sürüngenlere benziyor. Ancak bu çıkıntıların ilginç yanı, ne tüy ne de pul olmaları. Araştırmacılara göre, “belirgin şekilde oluklu”—tıpkı karton gibi—olan bu yapılar, belli bir ölçüde esnekmiş.

“Bu kanıtlar gösteriyor ki omurgalı derisinin evrimsel olasılıkları, kolayca hayal edilebileceğinden daha tuhaf,” diyor Yale Üniversitesi’nden evrimsel biyolog Richard Prum, bu yeni çalışma ile ilgili olarak Nature dergisinde yazdığı bir yorumda. “Mirasaura bize bir tüyün, sürüngenlerin derilerinden geliştirdiği birçok harika şeyden sadece biri olduğunu öğretiyor.”

Analiz için, Almanya’daki Stuttgart Doğa Tarihi Müzesi’nden bir paleontolog ekibi, 1939 yılında keşfedilip 2019’da müzeye kazandırılan eski bir Mirasaura fosilini yeniden inceledi. Araştırmacılar, fosilin ne olduğuna ilişkin karanlıktaydı; aslında bu yeni çalışmayı yürüten ekip, bu yaratığı ilk tanımlayan isim oldu.

Benzer şekilde, paleontologlar uzun tüy benzeri yapılarıyla bilinen Longisquama insignis ismindeki yakın bir akrabayı da tamamen anlamakta zorlanmışlardı. O dönemde bilim insanları, Longisquama fosili iyi korunmadığı için ne yapacaklarına karar verememişti. Ancak yeni çalışmada ekip, bu iki yaratığın iskelet anatomisini yeniden yapılandırarak, Mirasaura ve Longisquama’nın Trias Dönemi’nden (201 milyon ile 252 milyon yıl önce) tuhaf bir sürüngen grubu olan drepanosaur ailesine dahil olmalarının yüksek ihtimal olduğunu buldu. Bu grubun bazı üyeleri, “maymun kertenkeleleri” olarak da anılıyordu.

Ve bu drepanosaur’lar gerçekten de tuhaf: uzun, kuş benzeri kafatasları, bukalemuna benzer bedenler ve ağaçlarda yaşamış olabileceklerini gösterecek anatomileri var. Yeni çalışmanın doğrulanması durumunda, bu drepanosaur’ların, Mirasaura ve Longisquama gibi sırtlarından uzanan karmaşık, helisel yapılar taşımış olabileceğini gösteriyor. 

Geçmişi incelerken paleontologlar, fiziksel özellikleri empirik verilere dayanarak en iyi yargılarıyla yorumlarlar. Dolayısıyla, dikkatli ve sofistike yöntemlerle çalışarak bilim insanlarının neredeyse bir tür sürüngen Transformer keşfetmesi daha da ilginç. Aynı zamanda, bu tür “yeniden keşifler” eski fosillerden harika içgörüler açığa çıkarıyor—bu yüzden her seferinde dört gözle bekliyoruz.