Popüler Bilim

Uçakta Tuvalet İhtiyacınızı Gidermek Neden Fena Bir Fikir Değil?

Araştırmacılar, antimikrobiyal dirençli (AMR) süper mikropların yayılmasına karşı yeni bir uyarı sistemi geliştirdi: uçak tuvaletlerinin atıkları.

Bilim insanları, 2050 yılına gelindiğinde, antimikrobiyal ilaçlara yanıt vermeyen AMR süper mikropların, kanserden daha fazla can alabileceğini tahmin ediyor. Bu yüzden, ülkelerin bu tehlikeli patojenlerin küresel yayılımını yakından izlemesi ve gelecekteki enfeksiyonlar için en iyi şekilde hazırlık yapması çok önemli. Mayıs ayında Microbiology Spectrum dergisinde yayımlanan bir çalışmada, uluslararası bir araştırma ekibi, uçak tuvaletlerinden gelen atık suların yetkililere bu tür süper mikropların varışları hakkında uyarıda bulunabileceğini öneriyor.

“Uzun mesafeli uçuşların atık suyu, genellikle karışık ülke kökenli bir mikrobiyal iz bırakabilir ve bu da patojenlerin ve antimikrobiyal direncin (AMR) küresel hareketi hakkında değerli bilgiler sunabilir,” diye belirtiyor ekip çalışmada. “Burada, dokuz ülkeden Avustralya’ya seyahat eden 44 tahliye uçuşunun tuvalet atık suyu örneklerini inceleyerek, uçak temelli AMR gözetimi için bir kavram kanıtı sunuyoruz.”

Araştırmacılar uçak tuvaleti atıklarında neler buldu?

Analiz, biri birden fazla ilaca dirençli olan dokuz tehlikeli patojeni ortaya çıkardı. Ekip, süper mikropların genetik imzalarını ve antibiyotik direnci gen (ARG) profillerini inceledi ve son çare antibiyotiklere direnç kazandıran bir geni 17 uçuşta buldu. İlginç bir şekilde, bu tehlikeli gen Avustralya’nın kentsel atık sularında o dönemde mevcut değildi, bu da genin uluslararası seyahat yoluyla geldiğini gösterdi. 44 uçuş örneğinin tamamında dokuz süper mikroptan beşi bulundu.

“Uçak atık suyu, farklı kıtalar arasındaki yolcuların mikrobiyal imzalarını yakalayarak AMR gibi tehditleri izlemek için invaziv olmayan, maliyet-etkili bir yöntem sunar,” diyor CSIRO’dan Warish Ahmed, çalışmanın kıdemli yazarı ve bir araştırmacı, University of South Australia’nın bir açıklamasında.

Uçuşların 18’i Hindistan’dan, 14’ü Birleşik Krallık’tan, altısı Almanya’dan ve birer tanesi Fransa, Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye, Güney Afrika, Japonya ve Endonezya’dan geldi. Çalışmanın ortak yazarı ve University of South Australia’da bir mikrobiyolog olan Nicholas Ashbolt’a göre, Asya’dan, özellikle Hindistan’dan gelen uçuşların, Avrupa ve Birleşik Krallık’tan gelenlere kıyasla daha yüksek konsantrasyonlarda antibiyotik direnci genleri gösterdiğini gözlemlediler. Bu farklılıklar, antibiyotik kullanımı, su sanitasyonu, nüfus yoğunluğu ve halk sağlığı politikalarındaki farklılıklardan kaynaklanabilir.

“Uluslararası seyahat, AMR yayılımının en önemli tetikleyicilerinden biri,” diyor Yawen Liu, çalışmanın baş yazarı ve Xiamen University’de doktora sonrası araştırmacı. “Uçak atık suyunu izleyerek, antibiyotik direnci genlerini, yerel ortamlarda yerleşmeden önce potansiyel olarak tespit edip takip edebiliriz.” Tüberküloz, grip ve SARS-CoV-2 gibi diğer hastalıklar da hava yoluyla yayılabilir.

Atık su, süper mikroplar için bir uyarı sistemi olabilir

Araştırmacılar, Covid-19 pandemisi nedeniyle tahliye uçuşlarından atık su örnekleri toplamış olsa da, benzer yöntemlerin uluslararası düzenli uçuşlar için de işe yarayabileceğini savunuyor.

“AMR’nin 2050 yılına kadar dünya genelinde 39 milyondan fazla ölüme yol açacağı öngörülüyor, bu yüzden yenilikçi gözetim araçlarına ihtiyaç acil,” diyor Ashbolt. “Uçak atık su izleme, mevcut halk sağlığı sistemlerini tamamlayarak, gelişen süper mikrop tehditlerine dair erken uyarılar sağlayabilir.”

Bir yanıt yazın