Uzayda Fermente Edilen Miso: Farklı Bir Lezzet Keşfi!
Kapsül dondurulmuş dondurma ya da ayrı ayrı paketlenmiş patates püresini unutun. Artık Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki (ISS) astronotlar, miso olarak bilinen Japon soya fasulyesi ezmesi gibi lezzetli fermente edilmiş yiyeceklerin de uzayda hazırlanabileceğini kanıtladı.
Bu, uzay istasyonunda ikamet edenlere daha iyi yemekler sunmak isteyenler için büyük bir yenilik gibi görünse de, daha iddialı uzay görevleri için önemli sonuçlar doğurabilir. Gelecekteki Mars gezileri gibi uzun süreli yolculuklarda en büyük sorunlardan biri, astronotların nasıl besleneceğidir. Kendi malzemelerini fermente edebilmek hem beslenmeye yardımcı olabilir hem de lezzetli yemeklerin getireceği neşe ve rahatlığı sağlayabilir.
Bu gastronomik buluşun yolu Mart 2020’de, uluslararası bir gıda bilimciler ekibinin ISS’ye soya fasulyesi, pirinç kōji ve tuz içeren bir paket göndermesiyle başladı. Astronotlar bu karışımın fermentasyon sonucunda sevdiğimiz lezzetli pastayı oluşturup oluşturmadığını görmek üzere bir deney yürütmekle görevlendirildi.
Sonunda Kaybolan Uzay Domatesini Gördük ve Keşke Görmeseydik
Karışımı geliştiren araştırmacılar, misoyu seçme sebeplerini iScience dergisinde açıkladılar. Araştırmacılara göre, miso gıda bilimi topluluğu içinde “mikrobik çeşitliliği ve benzersizliği” dolayısıyla ilgi görüyor. Ayrıca, misonun “sert, katı yapısı” sızıntı riskini azalttığından ve fermentasyonun deney süresine uygun olması nedeniyle de pratik nedenlerle seçildi. Misonun güçlü aroma ve yüksek besin değeri de avantajları arasındaydı.
30 günün ardından, fermente olmuş miso Dünya’ya geri gönderildi ve kimyasal ve mikrobik bileşimi analiz edildi. Miso ayrıca potansiyel zararlı mikroplar açısından da kontrol edildi ve tabii ki tadı da test edildi.
Deneyin başarıya ulaşıp ulaşamayacağı konusunda bazı şüpheler vardı. Sonuçta ISS’deki ortam Dünya’dan farklı özelliklere sahip. Mikro yerçekimi ve ayrıca artan radyasyon seviyeleri gibi etmenler fermentasyonu etkileyebilirdi.
Neyse ki bu endişeler yersiz çıktı. Başarılı fermentasyon sürecine rağmen, araştırmacılar uzayda yapılan misoyu Dünya örnekleriyle karşılaştırdıklarında bazı farklılıklar buldular. Çeşitli mikrop türlerinin oranları farklıydı, ancak ISS misosunun sonuçta bir miso olduğunu kabul ettiler.
“Alçak Dünya yörüngesindeki uzay ortamının bazı özellikleri—özellikle mikro yerçekimi ve artan radyasyon—mikropların büyümesi ve metabolizmasını etkileyebilir, dolayısıyla fermentasyonun nasıl çalıştığını da etkileyebilir,” dedi Danimarka Teknik Üniversitesi Novo Nordisk Vakfı Biosustainability Merkezi’nden Kıdemli Araştırmacı Joshua D. Evans, bir basın bülteninde. “Bu koşulların etkilerini araştırmak istedik.”
Astronotlar Daha İyi Beslenmeli, Bilim İnsanları Söylüyor
Şimdi, gerçekten merak ettiğiniz konuya gelelim: Uzayda yapılan miso nasıl tatlandı?
“ISS miso, Dünya misolarından farklı bazı belirgin duyusal özellikler sergiliyor,” diye kabul ettiler bilim insanları makalede, özellikle “kavrulmuş” ve “fındıksı” aromalardaki artışın tat üzerindeki etkisinden söz etti.
Bu bulgular, uzayda gıdanın nasıl geliştiğine dair bir diğer örnek. 1962’de John Glenn uzayda yemek yiyen ilk insan olduğunda (kısmen bir tüp elma püresi yemişti) uzay gıdalarının geçirdiği evrim dikkat çekiyor. Son yıllarda marul gibi ürünler ISS’de yetiştirilip tüketiliyor. NASA, yeni gıda teknolojileri geliştirmeyi bir yarışmaya bile dönüştürdü.
Mars ve ötesine yapılacak görevlerin hala yıllar alacağı düşünülürken, astronotları beslenmiş tutmanın yollarını bulmak, binlerce atıştırmalıkla dolu bir uzay aracı doldurmaktan daha karmaşık bir lojistik sorun olarak duruyor. Bu küçük fındıksı miso örneği, uzun bir yol alabilir—kelimenin tam anlamıyla.
