Google, gizlilik ihlalleri nedeniyle 425 milyon dolar ceza ödemeye mahkûm edildi.
Amerika Birleşik Devletleri’nde teknoloji sektöründeki gizlilik tartışmaları, Google için büyük bir davaya dönüştü. Kullanıcıların izleme ayarlarını kapatmalarına rağmen verilerinin toplanmaya devam ettiği iddiaları, federal jüri tarafından değerlendirildi ve şirketin 425 milyon dolar ödeme yapmasına karar verildi. Bu durum, dijital dünyada gizlilik standartlarının yeniden göz önüne gelmesine sebep oldu.
Dava süreci, Temmuz 2020’de bir bireysel başvuruyla başladı. Başvuruda, Google’ın Web ve Uygulama Etkinliği özelliği kapalıyken dahi farklı uygulamalar aracılığıyla veri topladığı iddia edildi. Uber ve Instagram gibi üçüncü taraf uygulamalar üzerinden elde edilen bilgilerin, kullanıcıların tercihlerini göz ardı ettiği öne sürüldü. Bu durum, tüketicilerin yanıltıldığı düşüncesini de gündeme getirdi. Hakim Richard Seeborg’un kararıyla dava toplu dava statüsüne taşındı ve milyonlarca kişiyi kapsar hale geldi.
Google, savunmasını sürdürüyor
Toplu dava süreci 98 milyon kullanıcıyı ve 174 milyon cihazı kapsayacak şekilde genişledi. Davacı avukatları, kullanıcıların zarar gördüğünü belirterek 31 milyar dolarlık tazminat talep etti. Ancak jüri, bu talebi aşırı bularak yalnızca iki gizlilik ihlali iddiasını kabul etti. Google’ın Kaliforniya’daki bilgisayar verisi erişim yasasını ihlal etmediği sonucuna varıldı ve şirketin kötü niyetli davranmadığı belirtildi.
Jürinin bu yaklaşımıyla cezai tazminat gündemden düştü ve ödeme miktarı 425 milyon dolarla sınırlandı. Ancak bu kararın Google için maddi yükten ziyade itibar açısından daha büyük bir sorun oluşturabileceği görülüyor, çünkü dava, kullanıcıların şirkete duyduğu güvenin ciddi şekilde sarsıldığına işaret ediyor. Ayrıca teknoloji şirketlerinin gizlilik uygulamaları üzerindeki baskının artması, ABD’de açılan davaların gizlilik konusundaki duyarlılığın her geçen yıl yükseldiğini gösteriyor.
Google sözcüsü Jose Castaneda, kararın ardından yaptığı açıklamada şirketin pozisyonunu savundu. Castaneda, jüri tarafından ürünlerin işleyişinin yanlış değerlendirildiğini ileri sürdü. Ayrıca, Google’ın kullanıcıların verilerini yönetmeleri için gelişmiş araçlar sunduğunu ve kişiselleştirme kapandığında bu tercihin dikkate alındığını vurguladı. Şirketin temyiz başvurusunda bulunacağını da ekledi.
Temyiz süreci, davanın geleceği açısından kritik bir öneme sahip. Google mali olarak bu ödeme yapabilecek durumda olsa da, itibar kaybını telafi etmek kolay olmayabilir. Kullanıcıların güven sorunları kısa vadede düzelmeyecek gibi görünüyor. Şirketin savunmaları, kullanıcıların güven algısını ve mahkemelerin yaklaşımını etkileyebilir. Ancak bu dava, sektörde yankı bulmaya devam edecek.
Benzer bir durum, 2020 yılında açılan başka bir davada da yaşanmıştı; o davada Google’ın gizli moddayken kullanıcıları izlemeye devam ettiği iddia edilmişti. 2023 yılında şirket, 5 milyar dolarlık bir anlaşmayı kabul ederek süreci kapattı ve bir yıl sonra gizli modda bazı bilgiler toplandığını kabul etti, bu bilgilerin büyük kısmını silme sözü verdi.
Gizlilik tartışmalarının teknoloji gündemindeki sürekliliği tesadüf değil. İnternet kullanıcıları, verilerin nasıl işlendiğini daha dikkatli sorgularken, düzenleyici kurumlar da şirketlere baskıyı artırıyor. Ancak büyük teknoloji firmalarının iş modellerinin veri odaklı olması, bu gerginliğin kolayca çözüleceği anlamına gelmiyor. Yine de mahkeme kararları, bu denge arayışında kritik bir rol üstleniyor.
Google’ın bu dava süreci, sadece şirketin değil, aynı zamanda tüm sektörün geleceği açısından da önemli bir örnek teşkil ediyor. Çünkü her bir karar, kullanıcıların teknoloji devlerine duyduğu güveni doğrudan etkiliyor. Bu güven kaybolduğunda, şirketlerin ürün sunum şekilleri sorgulanır hale geliyor. Bunun yaninda, verilerin işlenme yöntemleri önümüzdeki yıllarda daha sıkı bir denetime tabi olacak ve bu durum, kullanıcıların dijital alanda daha fazla söz hakkı talep etmelerine yol açacaktır.
