Google, rekabeti kısıtlayan arama anlaşmaları nedeniyle Avustralya’da ceza ödemek zorunda kalacak.

Avustralya Rekabet ve Tüketici Komisyonu (ACCC), teknoloji devi Google’a, rekabet kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle 55 milyon Avustralya doları (yaklaşık 36 milyon ABD doları) ceza verileceğini duyurdu. Cezanın sebebi, Google’ın ülke içerisindeki büyük operatörler Telstra ve Optus ile yaptığı ve yalnızca Google Arama’nın önceden yüklenmesini şart koşan anlaşmalar. Bu uygulama, Aralık 2019’dan Mart 2021’e kadar devam etti.

Bu anlaşmalar sayesinde, operatörlerin cihazlarına farklı bir arama motoru yüklemesi mümkün olmadı. Ancak, Google kullanıcıların arama işlemlerinden elde ettiği reklam gelirinin bir kısmını operatörlere aktardı. Şirket, bu düzenlemelerin rekabeti azaltıcı bir etki yaratabileceğini kabul etti.

Google, itiraz etmek yerine cezasını kabul etti

ACCC Başkanı Gina-Cass Gottlieb, rekabeti kısıtlayan uygulamaların tüketiciler üzerinde negatif etkileri olduğunu ifade etti. Bu tür anlaşmaların genellikle daha yüksek maliyet, sınırlı seçenek ve düşük kalite ile sonuçlandığını belirtti. Gottlieb ayrıca yapay zeka destekli arama araçlarının gelişiminin rekabet ortamını yeniden şekillendirdiğini vurguladı.

Gottlieb, kullanıcıların mobil cihazlarında farklı arama motorlarını deneyebilme imkânının artırılmasının önemini dile getirdi. Ayrıca, yapay zeka araçlarının sunduğu yeni seçeneklerin tüketicilere daha geniş bir tercih alanı sağladığını kaydetti. Bu durum, gelecekte arama hizmetleri rekabetinin daha da çeşitlenmesine olanak tanıyabilir.

Google geçmişte benzer davalarda suçlamaları kabul etmeyip savunma yapmıştı. Ancak bu sefer şirket, işbirliği yaparak sorumluluğunu kabul etti ve para cezasını ACCC ile birlikte mahkemeye sundu. Yine de, cezanın uygunluğuna dair nihai karar Avustralya Federal Mahkemesi tarafından verilecektir.

Google’ın Avrupa’daki deneyimleri de benzer bir tablo çizmektedir. 2018’de aldığı 4,3 milyar avroluk antitröst cezasının ardından şirket, 2020 itibarıyla Android kullanıcılarına alternatif arama motoru seçenekleri sunmaya başladı. Bu adım, Avrupa’daki rekabet ortamında farklı arama motorlarının görünürlüğünü artırmıştı.

Avustralya’da yaşanan bu süreç, küresel ölçekte benzer uygulamaların gündeme gelebileceğini düşündürüyor. Ancak bu tür davaların sadece Google’ı değil, mobil cihaz üreticilerini ve telekom operatörlerini de etkilediği aşikâr. Zira tüketicilere sunulan seçenekler genellikle bu iş birlikleri üzerinden belirleniyor.

Öte yandan, Telstra ve Optus, geçtiğimiz yıl ACCC ile yaptıkları anlaşma gereği gelecekte benzer düzenlemeler uygulamayacaklarını taahhüt etti. Bu gelişme, Avustralya’da kullanıcıların farklı arama motorlarına erişimini kolaylaştıracak gibi görünüyor. Mobil cihazlarda tek bir arama motoru seçeneğinin dayatılması ise artık geçmişte kalacak.

Buna rağmen, Google’ın Avustralya’daki cezası, şirketin küresel operasyonları açısından büyük bir mali yük oluşturmuyor. Ancak uzun vadede bu tür kararların arama motoru pazarında rekabeti artırıcı etkiler yaratabileceği düşünülüyor. Bu nedenle teknoloji şirketleri, işbirliklerini oluştururken daha şeffaf ve rekabet dostu adımlar atmak zorunda kalabilirler.