Birçok Araştırma Yapay Zekânın Bizi Aptallaştırabileceğini Gösteriyor
İki hafta içinde ikinci kez, düzenli olarak yapay zeka kullanan insanların, buna güvenmeyenlere kıyasla belirgin şekilde daha az bilişsel yetenek sergilediğini öne süren bir çalışma yayımlandı. Bu çalışmalar, eleştirmenlerin yapay zekanın insanı aptallaştırdığı yönündeki suçlamalarını güçlendirdi.
En son çalışmayı University of Pennsylvania’dan Wharton School gerçekleştirdi ve 4.500 katılımcı üzerinde analiz yaptı. ChatGPT gibi büyük dil modelleri (LLM) ile Google Arama kullanan insanlar arasındaki bilişsel farkları inceledi. Çalışma, chatbotları kullanan kişilerin, araştırdıkları konular üzerinde daha yüzeysel bilgi geliştirme eğiliminde olduğunu buldu. Her iki gruba da bir sebze bahçesi kurma konusunu araştırmaları soruldu, bazıları AI kullanmaya, bazıları ise arama motorunu kullanmaya yönlendirildi. Sonuçlara göre, ChatGPT kullananlar sebze bahçesi nasıl ekilir konusunda arama motorunu kullananlara göre daha kötü tavsiyelerde bulundu. Araştırmacılar şu şekilde yazdı:
Yüzeysel bilgi birikimi, LLM’lerin arama sonuçlarını bireysel bağlantılar yerine bilgi sentezleri olarak sunma özelliğinden kaynaklanmaktadır. Bu, kullanıcıların bilgiyi aktif olarak keşfetip sentezledikleri standart web aramalarına kıyasla öğrenmeyi daha pasif hale getirir. Bunun sonucunda, ne öğrendiklerine dayalı bir konuda tavsiye oluşturduklarında, LLM sentezlerinden öğrenenler (standart arama sonuçlarına kıyasla) tavsiyelerini geliştirme konusunda daha az bağlılık hissederler ve daha da önemlisi, tavsiyeleri daha az özgün ve en nihayetinde alıcılar tarafından benimsenme olasılığı daha düşük olur.
Çalışmanın sonucuna göre, bu durum ironik bir şekilde, ChatGPT’nin tanıtım avantajından kaynaklanıyor – kullanıcıların sonuçları tarayıp bilgiyi kendilerinin sentezlemesine gerek bırakma. Araştırmacılar bilgiye kendileri ulaşmak zorunda kalmadıkları için, bilgi derinlikleri, bunu yapanlara göre çok daha düşüktü. “Bu anlamda, web araması yerine LLM’ler aracılığıyla öğrenmeyi, bir matematik probleminin çözümünü kendi kendine çözmek yerine gösterilmesiyle benzetebilirsiniz,” diye sonuçlanıyor araştırma.
UPenn çalışması, bu ayın başında MIT tarafından yayımlanan, AI’nin benzer şekilde olumsuz bir bilişsel etki yarattığını gösteren araştırmanın peşinden geliyor. ChatGPT kullanan üniversite öğrencilerinin beyin aktivitelerini gözlemleyen bu çalışma, arttırılmış AI kullanımının “bilişsel borç” denilen bir durum olan azalan beyin aktivitesine yol açtığını gösterdi. EEG cihazı üç farklı öğrenci grubunun beyin aktivitelerini ölçtü—ChatGPT kullanan, Google Arama kullanan ve hiçbirini kullanmayan. Çalışmada, ChatGPT kullanıcılarının, Google Arama kullananlara kıyasla belirgin şekilde daha az bilişsel aktivite sergilediği görüldü.
MIT makalesinin metodolojisi, AI hayranları tarafından sorgulandı. Eleştirmenler, çalışmanın henüz hakemli bir dergide yayımlanmamış olduğunu ve katılımcı sayısının azlığının çalışmayı kapsamlı kılmadığını belirttiler. Aynı şekilde, eleştirmenler EEG ölçümlerinin belirli beyin aktivitelerinde bir azalma gösterse de, bunun katılımcıların daha “aptal” olduğu anlamına gelmediğini savunuyorlar. Nitekim, daha az zihinsel çaba (ve böylece daha az aktivite), bir kişinin aslında bir görevi yapmada daha yetkin olduğunun bir işareti olabilir ve bu durumda daha az enerji harcarlar. Bu açıdan bakıldığında, yapay zekanın beyin üzerindeki etkisinin bu son değerlendirmeleri, yeni ve tam olarak anlaşılmamış bir fenomen hakkında bir ahlaki panik kokuyor.
Öte yandan, bir ev ödevini bitirmek için bir uygulama kullanmanın, düşünme kabiliyetinizi azaltacağını söylemek, oldukça açık görünmektedir. Zihinsel görevleri bir yazılıma devretmek, bu görevleri kendinizin yapmadığı anlamına gelir ve, gayet iyi bilindiği gibi, bir şeyi kendiniz yaparak öğrenmek en iyi yöntemlerden biridir. Tabii ki, internet ilk çevrimiçi olduğunda başlayan zihinsel faaliyeti kısmaya devam ediyor. En son ne zaman bir yere nasıl gideceğinizi hatırlamak zorunda kaldınız? Görünüşe göre, Google Haritalar bizi bu yetenekten daha bir on yıl önce mahrum bıraktı.
Yapay zekanın aptallaştırıcı etkisine dair diğer kanıtlar daha da açık: Amerika’nın eğitim sisteminde meydana gelen kopya kaosları nedeniyle öğrenciler, lise ve üniversite boyunca bir deneme yazmayı veya bir kitabı yorumlamayı öğrenmeden geçiyorlar. Yapay zekanın bizi nasıl etkilediği hakkında öğrenilecek çok şey olsa da, bazı yan etkileri gayet açık görünüyor. Bir öğrenci, bir denemeyi bir chatbot yardımı olmadan yazamıyorsa, parlak bir akademik geleceğe sahip olmadığı anlamına gelir.
