Neandertaller Asya’ya Beklenenden Hızlı Yayıldı—Sırrı Ortaya Çıktı!
Neandertaller ve modern insan yaklaşık 500.000 yıl önce ortak bir atadan ayrıldı. Neandertaller, Avrupa ve Asya’ya modern insanlardan yüz binlerce yıl önce Afrika’dan ayrıldılar. Burada İspanya’dan Sibirya’ya kadar yayıldılar. İlk olarak Asya’ya yaklaşık 190.000 – 130.000 yıl önce ulaşmışlar ve 120.000 – 60.000 yıl önce Orta ve Doğu Avrasya’ya önemli bir göç gerçekleştirmişlerdir. Ama nasıl mı geldiler?
Arkeolojik kanıtlar Neandertallerin göç yollarını yeniden oluşturmak için yeterli olmadığından, bir antropolog ekibi bilgisayar modellerine başvurdu. Simülasyonları, Asya’ya ulaşmak için Neandertallerin takip edebileceği olası rotaları haritaladı ve ısınma dönemlerinde nehir vadilerini takip ederek yaklaşık 2.000 mil (3.250 kilometre) mesafeyi 2.000 yıldan kısa bir sürede kat edebileceklerini öne sürdü.
“Çalışmamız, dağlar ve büyük nehirler gibi engellere rağmen, Neandertallerin kuzey Avrasya’yı beklenenden hızlı bir şekilde geçebileceğini gösteriyor,” dedi, PLOS One dergisinde dün yayımlanan bir çalışmanın eş yazarı Emily Coco, New York Üniversitesi’nin açıklamasında. Coco, çalışmasına New York Üniversitesi’nde doktora öğrencisi olarak başladı ve şimdi Algarve Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırmacı.
Coco ve meslektaşının modelleri sıcaklık, arazi yüksekliği, eski nehirler ve buzullar gibi faktörleri dikkate aldı. Daha önceki araştırmacılar insanlar ve hayvanların hareketini simüle etmek için benzer bir yaklaşım kullandılar fakat antropologlar bu yöntemi Neandertaller için ilk defa uyguladı. Böylece, 125.000 ve 60.000 yıl önce daha sıcak dönemlerle karakterize edilen iki zaman dilimindeki muhtemel göç yollarını belirlediler. Nehir vadilerini kullanan bu yollar, Neandertallerin iki bin yıl içinde Avrasya’nın Altay Dağları’na, Ural Dağları ve Güney Sibirya üzerinden aynı kuzey yoluyla ulaşmasını sağladı. Bu yollar, bilinen Neandertal arkeolojik alanlarıyla aynı hat üzerinde olduğu gibi, bilim insanlarının Neandertallerin çiftleştiğini bildiği Denisovanlar tarafından da işgal edilen alanlarla da örtüşüyor.
“Neandertaller, Kafkas Dağları’ndan Sibirya’ya nehir koridorlarını takip ederek 2,000 yıl gibi kısa bir sürede göç edebilirdi,” dedi, çalışmanın diğer yazarı ve NYU’nin İnsan Kökenleri Çalışma Merkezi’nde doçent olan Radu Iovita. “Genetik verilere dayalı olarak bu tür hızlı ve uzun mesafeli göçlerin mümkün olduğu kimileri tarafından speküle edildi, ancak bölgede sınırlı arkeolojik kanıtlar nedeniyle bunu doğrulamak zordu. Detaylı bilgisayar simülasyonlarına göre, bu göçün geçmiş sıcak dönemlerde arazi koşullarının neredeyse kaçınılmaz bir sonucu olduğu ortaya çıkıyor.”
Bununla birlikte, Coco ve Iovita, modellerinin Neandertal hareketini etkileyebilecek tüm olası unsurları, örneğin kaynaklar, iklim değişikliği, kısa vadeli hava koşulları, bitki örtüsü tercihleri ve önceki işgal durumu gibi faktörleri hesaba katmadığını belirtiyor. Yine de arkeolojik kayıtların yokluğunda, bilgisayar simülasyonları tarih öncesi insanların izlerini takip etmek adına geçerli bir yöntem sunuyor—Viking göç yollarının mola noktalarını keşfetmek için Norveç’in buz gibi kuzey kıyıları boyunca bir Nordic clinker teknesiyle yelken açmak kadar yaratıcı olmasa da.
