21 Günde Alışkanlık Oluşur Diyenlere: Bilim Başka Söylüyor!

Popüler bir kendine yardım inanışı, düşündüğümüzden daha karmaşık olabilir. Yeni bir araştırma, yeni bir alışkanlığın oluşması için bir aydan daha fazla bir süre gerektiğini gösteriyor.

Avustralya’nın Güney Üniversitesi’ndeki bilim insanları, alışkanlık oluşumuna dair mevcut kanıtları inceledikleri bir çalışma yürüttüler. Sonuçlar, alışkanlıkların tipik olarak iki ay sonra oluşmaya başladığını gösterdi. Fakat bazı talihsiz insanlar için bu süre bir yıla kadar çıkabiliyor.

2025 henüz yeni başlamışken, şüphesiz ki son haftalarda birçok kişi yeni bir egzersiz programı ya da başka sağlıklı yaşam değişikliklerine başlamış durumda. Bir rutinin hayatımızda yer edinmesi için 21 gün gerektiğini duymuş olabilirsiniz; başkaları ise 18 veya 28 günü olabilir. Ancak, bazı çalışmalar bu kuralın bu kadar basit olmadığını öne sürdü.

Bu konunun kökenine inmek amacıyla, Güney Avustralya Üniversitesi araştırmacıları, 2,500’den fazla katılımcıyla gerçekleştirilmiş, rutin egzersiz, su içme ya da diş ipi kullanma gibi sağlıklı alışkanlıkların oluşturulduğu 20 çalışmanın verilerini inceledi. Bu çalışmaların temel sorularından biri, bir alışkanlığın “otomatiklik” noktasına ulaşmasını – yani insanların bunu düzenli ve fazla düşünmeden yapabilmesini – ne kadar sürdüğüydü.

Araştırmacılar, alışkanlıkların ortalama olarak 106 ila 154 gün arasında oluştuğunu buldu. Alışkanlık oluşumunun medyan süresi yaklaşık olarak 59 ila 66 gündü (medyanın, bir grup sayının ortası olduğunu unuttuysanız hatırlatalım). Ancak, çalışmada birçok istisna da ortaya çıktı. Alışkanlık ediniminin en kısa süresi dört gün olarak, en uzunu ise tam 335 gün olarak bildirildi.

“Sağlıkla ilgili alışkanlık oluşumuna dair ortaya çıkan kanıtlar, alışkanlıkların yaklaşık iki ay içinde oluşmaya başlayabileceğini, ancak sürenin bireyler arasında önemli ölçüde değişiklik gösterebileceğini gösteriyor,” diye yazdı araştırmacılar Healthcare dergisinde geçen ay yayınlanan makalelerinde.

Araştırmacılar, analiz edebilecekleri nispeten az sayıda çalışma bulabildiklerini ve dahil edilen çalışmaların çoğunda potansiyel yanlılık riski bulunduğunu söyledi. Bu nedenle, alışkanlık oluşumunun süresi ve diğer yönlerini daha iyi anlamak için daha fazla ve daha kaliteli çalışmalara ihtiyaç olduğu sonucuna vardılar.

Aynı zamanda araştırmacılar, bulgularının, yeni bir rutin veya alışkanlığa popüler bilgelik kadar hızlı adapte olamayan kişilere güven vermesi gerektiğini düşünüyor. Ayrıca, yaşam tarzı değişikliklerinin tutunma olasılığını artırmanın bilimsel yolları olduğuna da dikkat çekiyorlar.

“Yeni bir sağlıklı alışkanlık edinmeye çalışırken, başarının, yeni etkinliği ne kadar sıklıkla gerçekleştirdiğimiz, uygulamanın zamanı ve bundan zevk alıp almadığımız gibi çeşitli faktörlerden etkilenebileceğini” belirtti araştırmanın baş araştırmacısı Ben Singh, üniversiteden yapılan bir açıklamada. “Eğer bir yeni uygulamayı sabah rutininize eklerseniz, bunu başarma olasılığınız daha yüksek olur. Ayrıca yeni bir alışkanlığa devam etme olasılığınız, eğer onu seviyorsanız daha fazladır.”

Kendi adıma, bu yıl her sabah kedimin karnına yüzümü gömerek kendime kattığım yeni sağlıklı alışkanlığı düşününce, bu tavsiye beni oldukça cesaretlendiriyor.