Bilim İnsanları Daha Az Bulantı ile Kilo Vermeyi Sağlayabilecek Yeni Bir Ozempic Alternatifi Keşfetti

Wegovy, yerini al. Bilim insanları yeni bir araştırma makalesinde, semaglutid ve benzeri ilaçların yaygın yan etkilerini önleyerek kilo kaybına yardımcı olabilecek doğal bir hormon keşfettiklerini söylüyor.

Stanford Medicine’den bir araştırma ekibi, geçen hafta Nature dergisinde yayınlanan bu çalışmayı yürüttü. Yapay zekanın yardımıyla, ekip, fareler ve mini domuzların iştahını ve kilosunu güvenli bir şekilde azaltan, ama mide bulantısı gibi gastrointestinal semptomlar yaratmayan daha önce bilinmeyen bir peptiti tanımladı. İnsanlar üzerindeki güvenliği ve etkinliğini doğrulamak için daha fazla çalışma yapılması gerekecek, ancak bu bulgular, obezite tedavisinin geleceğine dair heyecan verici bir önizleme sunuyor.

Son yıllarda semaglutid ve benzeri ilaçların ortaya çıkışı obezite tıbbı alanında gerçekten devrim yarattı. Özellikle tip 2 diyabet için de kullanılan bu ilaçlar, diyet ve egzersizin tek başına sağladığından çok daha etkili bir şekilde kilo vermeye yardım ediyor. Klinik denemelerde %15 ila %20 arasında kilo kaybı gözlemlendi. Semaglutid, iştahı ve metabolizmayı düzenleyen GLP-1 hormonunu taklit ediyor (tirzepatid gibi bazı ilaçlar GLP-1 ve diğer ilişkili hormonları taklit eder).

Ancak, bu ilaçlar mide-bağırsak belirtilerine neden olabilir ve bazen daha ciddi komplikasyonlar yaratabilir. Bilim insanları, daha büyük kilo kaybı sağlayabilecek veya tablet formunda sunulabilecek yeni nesil ilaçlar geliştirmeye çalışıyorlar. Stanford araştırmacıları da ileriye yönelik farklı bir strateji geliştirip ilginç bir aday buldu.

Vücuttaki birçok hormon, yalnızca öncülleri belirli enzimler tarafından bölündüğünde aktif hale gelir. Bu öncüllere prohormonlar denir ve onları parçalayan enzimler prohormon konvertazları olarak adlandırılır. Araştırmacılar, GLP-1 üretiminde rol oynayan prohormon konvertaz 1/3 enzimini inceledi. Enzim tarafından doğal olarak üretilen başka faydalı hormonlar bulabileceklerini görmek istediler. Bu keşif sürecini hızlandırmak için ‘Peptide Predictor’ adlı bir bilgisayar algoritması geliştirdiler ve kriterlere uyan moleküllerin listesini daralttılar.

Bu tarama, 373 prohormondan oluşan bir başlangıç grubunu ve yaklaşık 2,700 farklı peptidi buldu. Bunlar arasında, beynin iştahla ilgili dürtülerini etkileyebilecek 100 peptidi incelediler ve sonuç olarak BRINP2 ile ilişkili 12 amino asit uzunluğunda bir peptit olan BRP’yi tespit ettiler.

Bilim insanları, daha sonra BRP’yi laboratuvar farelerinde ve metabolik olarak insanlara yakın olduğu düşünülen mini domuzlarda test etti. BRP’nin tek bir dozunun her iki hayvanın da kısa vadede iştahını önemli ölçüde azalttığını gözlemlediler. BRP verilen obez fareler, iki hafta boyunca belirgin kilo kaybı yaşadı ve bu kaybın çoğu depolanmış yağdan kaynaklanıyordu.

Daha fazla deney, BRP’nin iştah azaltıcı etkisinin GLP-1 reseptörünü içermediğini ve Ozempic benzeri ilaçlarla yaygın olarak ilişkilendirilen mide-bağırsak belirtilerine neden olmadığını gösterdi. İlaç alan hayvanlar hareketliliklerinde, kaygı davranışlarında ya da su alımlarında herhangi bir değişiklik yaşamadı, bu da BRP’nin güvenle ilaç olarak kullanılabileceğini öne sürüyor.

Stanford’da patolog olan ve çalışmanın baş araştırmacısı Katrin Svensson, üniversitenin yayınladığı açıklamada, “Semaglutidin hedeflediği reseptörler beyin, bağırsaklar, pankreas ve diğer dokularda da bulunur. Bu yüzden Ozempic, sindirim kanalında gıda hareketini yavaşlatmak ve kan şekeri seviyelerini düşürmek gibi geniş etkiler yaratıyor” dedi. “BRP ise spesifik olarak iştahı ve metabolizmayı kontrol eden hipotalamusta hareket ediyor gibi görünüyor.” dedi.

Ekip, bulgularının henüz başlangıç aşamasında olduğunun farkında. Daha fazla zaman ve araştırma, özellikle de insanlar üzerinde başarılı erken klinik denemeler gerekecek. Ancak ekip, semaglutidin obezite tedavisinde gerçek bir değişim yarattığını ve şimdiden semaglutid formülasyonları dahil olmak üzere birçok deneysel ilacın yolda olduğunu savunuyor. Svensson ve meslektaşları BRP üzerinde patent başvurusunda bulundu ve molekülü klinik kullanım için geliştirmeyi hedefleyen bir şirket kurdu.

Her ilacın yan etkileri vardır, ancak gelecekte obezite tedavisi çok daha az mide bulantısını içerebilir.