Bilim İnsanları İlk Defa Titan’ın Gölleri Üzerinde Yayılan Metan Bulutlarını İzledi

Satürn’ün en ilginç uydularından biri Titan, bilim insanlarının dikkatini çekmeye devam ediyor. Titan’da metan bulutları, soğuk ve yağlı yağmurlar bırakıyor – gezegenimiz Dünya’da gördüğümüz su bazlı yağmurlardan oldukça farklı. İlk defa bilim insanları, Titan’ın kuzey yarımküresinde bulut konveksiyonuna dair kanıtlar topladı; metan bulutlarının zaman içinde gizemli göllerinin üzerinde nasıl şekil değiştirdiğini gözlemlediler.

Webb uzay teleskopu ve Hawaii’deki Keck Gözlemevi’nden elde edilen verileri birleştiren bilim insanları, Titan’ın bulutlarının zamanla daha yüksek irtifalara yükseldiğini gözlemledi. Bu yeni keşif, metan bulutlarının konveksiyonunun, ayın kuzey yarımküresinde ilk kez görüldüğünü gösteriyor. Titan’ın metan dolu göllerinin ve denizlerinin çoğunun yer aldığı bu bölgedeki gözlemler, bu hafta Nature dergisinde yayımlanan bir çalışmada ayrıntılı olarak açıklandı.

“Bu, Titan’ın iklim döngüsünü, metan bulutlarının yağmur üretebilirliğini ve göllerden buharlaşan metanı nasıl yenilediğini daha iyi anlamamızı sağlıyor,” dedi NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden araştırmacı Conor Nixon, çalışmanın baş yazarı, bir açıklamada.

Titan, güneş sistemindeki tek anlamlı atmosfere sahip ay olarak dikkat çekiyor. Ancak, Satürn’ün bu büyük uydusu sarımsı bir duman tabakasıyla örtülü. Araştırmacılar, Titan atmosferinin çeşitli derinliklerini incelemek için Webb ve Keck üzerinde farklı kızılötesi filtreler kullandılar ve bulutların yüksekliklerini tahmin ettiler. Araştırma ekibi, Titan’ın kuzey enlemlerinde, Kasım 2022 ve Temmuz 2023’te gözlemler yaparak bulutları kaydetti. Uzay ve yer tabanlı gözlemler sonucunda, bulutların birkaç gün içinde daha yüksek irtifalara doğru hareket ettiklerini gördüler. Ancak, doğrudan bir yağış gözlemleyemediler.

Titan, Dünya’ya benzer bir sıvı döngüsüne sahip olduğu bilinen tek başka yerdir. Bulutlardan yağan yağmur yüzeye akar, göl ve denizleri doldurur ve tekrar buharlaşarak gökyüzüne yükselir, ama Titan’da bu döngü su değil, metan ve etan ile gerçekleşir.

Bu tuhaf ay, karmaşık organik kimyası nedeniyle astronomların büyük ilgisini çekiyor, çünkü düşük sıcaklıklarda ve gazlı su kütlelerinde organik moleküller oluşabiliyor. Organik moleküller ise Dünya’daki yaşamın yapı taşları arasında yer alır ve Titan’ı incelemek, çok farklı gezegen koşullarında yaşam formlarının nasıl evrimleşebileceğini anlamamıza yardımcı olabilir.

Son bulgular, aynı zamanda bilim insanlarının farklı dünyaların zamanla nasıl evrim geçirdiğini anlamalarına da yardımcı oluyor. “Titan’da metan tüketilebilen bir şey” diyor Nixon. “Yüzeyden ve yeraltından milyarlarca yıl boyunca sürekli olarak tedarik edilip yüzeye çıkıyor olabilir. Eğer böyle değilse, sonunda tamamen tükenir ve Titan çoğunlukla toz ve kumullardan oluşan havasız bir dünyaya dönüşebilir.”

Araştırmacıların gözlemleri, Titan’ın karmaşık atmosferik süreçlerini ve bu süreçlerin gelecekte nasıl evrilebileceğini aydınlatma potansiyeline sahip.