Çürütülen Şimşek Güvenliği Efsanesi Hala Yaşıyor: Yanlış Bilgi Hayati Tehlike Yaratıyor!
Bir yıldırım fırtınası sırasında açık havada yakalanırsanız, güvenlik uzmanları bir zamanlar yıldırıma yakalanma olasılığını azaltmak için çömelme pozisyonunu almanızı önerirdi. Ancak, bu pozisyonun sizi daha güvenli yapmadığı ortaya çıktı.
Sosyal medya ve diğer internet kaynaklarında sözde yıldırım güvenliği ile ilgili yanlış bilgiler yayıldığına dair iddialar üzerine, Ulusal Yıldırım Güvenliği Konseyi (NLSC), “çömelmenin” artık geçersiz bir tavsiye olduğunu yeniden vurguladı ve eğitimciler ile hava durumu yayıncılarına bu öneriyi bırakmaları çağrısında bulundu.
NLSC’ den John Jensenius, Loehr Yıldırım Koruma Şirketi tarafından yayınlanan bir açıklamada şöyle dedi: “Bir fırtına sırasında açıkta yakalanırsanız, yapılacak en iyi şey mümkün olduğunca hızlı bir şekilde daha güvenli bir yere hareket etmektir. Ne kadar erken güvenli bir yere ulaşırsanız, risk o kadar azalır. Çömelmek sadece yıldırıma yakalanma riskinizi uzatır,” dedi Jensenius.
Çömelme sadece eski değil, neredeyse 20 yıl önce çürütülmüştü. Ancak NLSC ve Ulusal Hava Durumu Servisi 2008’de bu öneriyi durdurmasına rağmen, Amerikan Yürüyüş Derneği ve Teksas’ta Bellmead şehri gibi kuruluşlar hâlâ yıldırım güvenliği talimatlarına bunu dahil ediyor.
Ulusal Hava Durumu Servisi’nden bir açıklamada, “Çömelme önemli bir koruma seviyesi sağlamıyor. Ayakta dursanız ya da çömelme pozisyonunda olsanız bile, direkt olarak üzerinizden (veya çok yakınından) bir yıldırım kanalı gelirse, çok büyük olasılıkla yıldırım çarpacak ve ya öldürülecek ya da yaralanacaksınız,” deniliyor.
Açıklama, çömelmenin etkili olduğuna inanan kişilerin, güvenli bir sığınak aramayı son ana kadar erteleyebileceği konusunda uyarır. Yıldırım güvenliğinde anahtar, tehlikeli bir duruma girmekten kaçınmak ya da birinden nasıl çıkacağınızı bilmektir. “Fırtına tahmin ediliyorsa, insanlara etkinlikleri iptal etmeyi veya ertelemeyi hatırlatmak daha faydalı olacaktır,” dedi NLSC meteoroloğu Chris Vagasky ilk açıklamada.
Gerçek şu ki, bir gök gürültüsü veya yıldırım fırtınasında dışarıda kaldıysanız, tamamen güvenli bir seçenek yoktur, diye belirtiyor Ulusal Hava Durumu Servisi. Yine de açık alanlardan, bölgedeki en yüksek nesnelerden ve yüksek veya izole ağaçlardan kaçınmanızı önerirler. Eğer orman veya ormanlık alandaysanız, herhangi bir ağaçtan olabildiğince uzak durmalısınız.
Son olarak, bir grup içerisindeyseniz, bireylerin dağılarak, tek bir yıldırım çarpmasında yaralanabilecek veya ölebilecek kişi sayısını en aza indirmesi gerekir. 2024’te NLSC 12 yıldırım ölümü kaydetti.
“Sonuçta, yıldırım güvenliği uygulamak küçük bir zahmettir ama hayatınızı kurtarabilir,” diyerek sözlerini noktaladı Jensenius.