Güneş, Güneş Patlamaları Öncesinde Sıradışı Davranıyor!
İncelemeler gösteriyor ki; Güneş’ten aniden yayılan enerji dolu elektromanyetik radyasyon patlamaları olan yoğun güneş ışınları, Dünya atmosferine ulaşabilecek kadar güçlü enerjileri dışarı atabiliyor. Ancak, güneş ışınlarını tahmin etmek, güneşli bir günü önceden bildirmek kadar kolay değil.
Predictive Sciences Inc. şirketinden heliofizikçi Emily Mason’ın eş liderliğindeki bir araştırma ekibi, Güneş’in atmosferinde meydana gelen ve olası güneş ışınlarının habercisi olabilecek bir tür güneş aktivitesi tanımladı. Aralık 6 tarihinde yayımlanan ve Ocak 15’te Amerikan Astronomi Topluluğu’nun 245. toplantısında sunulan bu araştırma, astronotlar ve uzay varlıkları için güvenlik sağlama çabasında önemli sonuçlar doğurabilir.
Gerçekten de, güneş ışınlarını tahmin etmek, Güneş’in değişken patlamalarından hem insanları hem de teknolojiyi korumak için çok önemli. Güneş ışınları, uydu iletişimini, GPS sistemlerini ve Dünya üzerindeki enerji şebekelerini bozabilirken, astronotları ve uzay araçlarını tehlikeli düzeyde radyasyona maruz bırakabiliyor. Güvenilir bir erken uyarı sistemi, bu tür uzay hava durumu tehlikelerinin hafifletilmesi için faydalı bir araç olacaktır.
Devasa Bir Güneş Fırtınası Dünya’yı Vurursa Ne Olur?
NASA’nın Solar Dynamics Observatory’sini kullanan Mason ve meslektaşları, 50 yoğun güneş ışını öncesinde Güneş’in üst atmosferindeki korona adı verilen kavisli yapılar olan koronal döngülerin titreşimini analiz etti. Koronal döngüler, tıpkı Güneş ışınlarına yol açan manyetik olarak aktif bölgelerde bulunur, denmişti NASA’nın açıklamasında. Araştırmacılar, büyük bir yakın çevre ışını öncesinde ekstrem ultraviyole ışıkla aydınlanan koronal döngülerin parlaklığının, ışınların meydana gelmediği bölgelerdeki döngülere kıyasla daha fazla değiştiğini gözlemledi.
Mason, “Aktif bölgelerdeki bazı ekstrem ultraviyole ışık, bir güneş ışını öncesinde birkaç saat boyunca düzensiz bir şekilde titreşiyor.” dedi. “Bu sonuçlar, ışınları anlamamız için gerçekten önemli ve tehlikeli uzay havası tahmin yeteneğimizi geliştirebilir.” dedi.
Araştırmacılar, koronal döngülerdeki ultraviyole parlaklık değişimlerini gözlemlemenin, gelecek güneş ışınlarını iki ile altı saat önceden ve %60-80 doğrulukla tahmin edebileceğini, bunun da önceki tahmin yöntemlerinden daha kesin olabileceğini öne sürüyorlar.
hava kuvvetleri teknoloji enstitüsünden de çalışmayı ortak yürüten kara kniezewski “Güneş’in korona tabakası dinamik bir ortam ve her güneş ışını bir kar tanesi gibidir — her bir ışın eşsizdir.” dedi. “Koronal döngü yayılımındaki ‘kaotik’ davranış dönemlerini armanın, belirli eğilimlerden ziyade daha tutarlı bir ölçü sağladığını bulduk.”
NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden çalışmada yer alan Vadim Uritsky, “İyi test edilmiş ve, ideal olarak, daha basit bir [güneş ışını] göstergesi oluşturmaya hazır olduğunu düşünüyor. Araştırmacılar ayrıca ışının ne kadar güçlü olursa, titreşimin o kadar önce zirve yaptığını, ancak bu olası unsurun doğrulanması için daha fazla analize ihtiyaç duyulduğunu söylüyorlar.
Bilim insanları, on yıllardır güneş ışınlarını tahmin etmeye çalışıyor. Son çalışma doğru çıkarsa, titreşen koronal döngüler, insanlar ve teknoloji için adeta bir flaş uyarı sinyali olarak işlev görebilir.