Güneş’in Şiddetli Patlamaları Sebebiyle Binlerce Uydu Konum Değiştiriyor

Güneş şu anda yoğun güneş patlamaları ve Dünya’ya yöneltilen yüklü parçacıkların patlamalarıyla belirginleşen bir dönem olan güneş maksimumunda. Bu patlamalar, Dünya’nın yakın yörüngesindeki uydularımız üzerine önemli bir etki yapıyor ve onlar için endişe verici pozisyon değişikliklerine neden oluyorlar.

Bu yıl, bir dizi güneş patlaması sonucu Dünya iki jeomanyetik fırtına yaşadı. Güneş fırtınaları, binlerce uyduyun yörüngesini etkileyerek eşi benzeri görülmemiş bir kütle göçüne yol açtı, dedi Massachusetts Institute of Technology’den araştırmacı William Parker, Amerikan Jeofizik Birliği’nin yıllık toplantısında, SpaceNews bildirdi.

Jeomanyetik fırtınalar, Güneş rüzgarı nedeniyle Dünya’nın manyetosferinde, yani gezegenin etrafındaki büyük bir manyetik alan balonunda meydana gelen karışıklıklardır. Geçen Mayıs’ta, Güneş koronasından (koronal kütle atımı olarak da bilinir) büyük plazma püskürmeleri sonucu Dünya’ya çarpan aşırı G5 seviyesinde bir jeomanyetik fırtına yaşandı. 20 yıldan uzun bir süredir Dünya’ya çarpan ilk G5 fırtınası olan bu olay, Dünya’nın elektrik şebekesinde bazı olumsuz etkiler yarattı ve dünyanın birçok yerinde muhteşem kutup ışıklarıyla kendini gösterdi.

Fırtına, alçak Dünya yörüngesinde atmosferin yoğunluğunun bir büyüklük sırasına kadar artmasına neden oldu ki bu, uyduları etkileyen atmosfer sürüklenmesine yol açtı, diyor Parker. Bu kütle göçü, özellikle düşük Dünya yörüngesindeki 6,700’den fazla uyduyu içeren SpaceX’in Starlink takımyıldızı üzerinde en fark edilen etkileri yarattı.

“SpaceX, hesaplamalarında 20 kilometrelik [12.4 mil] bir konum hatası gördü,” diye açıklıyordu Parker SpaceNews’e. “Uydu pozisyonlarından 20 kilometrelik bir sapma varsa, çarpışmalardan kaçınmayı unutun.” Araştırmacı, düşük Dünya yörüngesinde uyduların birbirine çarpma riskinden bahsediyor ki bu genellikle yörüngedeki uzay araçlarının konumlarının hassas bir şekilde izlenmesiyle önlenir. Bir uyduyun yörüngesindeki hafif kayma, çarpışma riskini artırır.

Fırtınanın zirvesinin ardından, bazı uydular otomatik manevralarla önceden bulundukları yörünge yüksekliklerine dönerek olayın neden olduğu kaymaları düzeltmiştir. Fırtınadan bir gün sonra, çoğunluğu Starlink’e ait 5.000’e yakın uydu yörünge yükseltme manevralarında bulundu, Parker’a göre.

“Bu, tüm aktif uyduların yarısının bir kerede manevra yapmaya karar vermesi anlamına geliyor,” dedi. “Bu, tarihteki en büyük kütle göçünü oluşturuyor.” Manzralar uyduların birbirine olan konumlarını tahmin etmeyi daha da zorlaştırarak, çarpışma riskini artırıyor.

Bilim insanları, bu jeomanyetik fırtınaların meydana gelme olasılığını daha iyi tahmin etmek ve uzay donanımlarını hazırlamak için Güneş’in davranışlarını anlamaya çalışıyorlar.