Mağaranın Derinliklerinde 35.000 Yıllık Taş Devri Ritüel Alanı Keşfedildi!

Kuzey İsrail’de, derinlerde bir mağarada bulunan benzersiz bir kaya, yaklaşık 35.000 yıl önce buranın toplu ritüeller için kullanılmış olabileceğini düşündürüyor, diyor bu bulguyu araştıran bir grup bilim adamı.

Ekip bu hafta Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayınlanan bulgularında, Manot Mağarası’nın en karanlık, en uzak köşesinde oyulmuş bir kayanın etrafında toplu ritüeller yapılmış olabileceği hipotezini öne sürüyorlar.

Önerilen bu ritüel alanı, mağaradaki yaşam alanlarından ayrı bir bölümde yer alıyor. Mağara odası, ekip tarafından “olağanüstü speleotem kümeleri [mineral birikintileri]” olarak tanımlanan yapıları ve üzeri işlenmiş dikkat çekici bir kaya ile dolu. Oyulmuş kayanın geometrisi bir kaplumbağa veya tosbağa şekline benzetilmiş.

“Bu, belki bir totem veya manevi bir figürü temsil ediyordu,” dedi Haifa Üniversitesi ve İsrail Antik Eserler Kurumu’ndaki arkeolog olan ve ekibin başında yer alan Omry Barzilai, Case Western Reserve Üniversitesi’nin bir bülteninde. “Mağaranın girişine yakın günlük aktivitelerden uzak, özel konumu, bunun bir tapınma nesnesi olduğunu gösteriyor.”

Manot Mağarası 2008 yılında, İsrail-Lübnan sınırında konut inşaatı sırasında tesadüfen keşfedildi. 2015 yılında, mağarada bulunan ve yaklaşık 55.000 yıl öncesine tarihlenen bir kafatası, mağaranın kullanılımı ile ilgili önemli bir bulgu olarak ortaya çıktı. Ekip bu bulgudan “Manot insanlarının, daha sonra Avrupa’ya başarıyla yerleşen ilk modern insanlarla yakından ilişkili olabileceği” sonucunu çıkardı Nature dergisinde yazdıkları gibi.

Son makale bu bulguyu, mağaranın kullanımına kısa süreli bir kültürel boyut ekleyerek genişletiyor. Ekip, Neandertaller ve diğer tarih öncesi insanların yalnızca mağarada vakit geçirmediklerini, aynı zamanda yaşam alanlarından ayrı özel bir kayada geometrik desenler oymak için meşalelerle buraya geldiklerini belirtiyor.

Ekip, mağaranın farklı bölümlerindeki beş sarkıtı inceledi ve bunlardan birinde (eğer merak ediyorsanız sarkıt #1048) is kalıntısı buldu. Sarkıttaki karbon zengini parçacıklar 36.000 yıl öncesine tarihlendi ve başka bir zaman diliminde ateş kullanımı kanıtı edilmedi. Mağarada tarihi bir ateş ocağına rastlanmadığından, ateşin buraya kısa ömürlü bir şömine veya meşale şeklinde getirilmiş olduğu sonucuna vardılar.

Mağaralar genellikle insan yerleşimi izleriyle doludur ve Neandertaller ile anatomik olarak modern insanların kesiştiği jeografik alanlardır. Bu yılın başlarında, Malloraca’da bir adada bulunan 6,000 yıllık su altında kalmış kaya köprüsü üzerine diğer bir bilim insanları grubu, insanların bölgeye geliş tarihini geriye çekti. 2022 yılında ise başka bir araştırma ekibi, güney İspanya’da yer alan sanat bakımından zengin Cueva de Ardales mağarasında Neandertaller ve insanların ikametleri üzerine bir rapor sunmuştu.

Neandertaller, yaklaşık 40.000 yıl önce fosil kayıtlarından kayboluyor; genel olarak en yakın akrabalarımızın tükenmediği, ancak genetik olarak Homo sapiens tarafından emildiği görüşü hakim. Ateş kullanımına dair daha yeni tarihler göz önüne alındığında, Neandertallerin mağarada ateş yaktığını düşünmek pek olası görünmüyor. Ancak bu, eski akrabalarımızın—beklenenden daha karmaşık bir grup oldukları düşünülen—kendilerine özgü ritüelleri olmadığını göstermez. Manot Mağarası’nda yapılacak daha fazla araştırma, Levant bölgesindeki mağaranın kullanım zaman çizelgesini aydınlatabilir.