NASA Güvenlik Paneli Uyardı: Uluslararası Uzay İstasyonu En Tehlikeli Dönemde!

Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS), 1998’den beri Dünya yörüngesinde dönüyor ve yaklaşık 400 kilometre yüksekliğindeki mikro yerçekimi ortamında bir grup astronot için ev sahipliği yapıyor. Uzun yıllar uzayda bulunan istasyonun yaşlanan donanımı zamanla hasar gördü ve önümüzdeki birkaç yıl içinde emekli olması planlanıyor. Ancak o zamana kadar, güvenlik uzmanları uzay istasyonunun ve içindeki mürettebatın güvenliğini tehdit eden uzun süreli sorunlar konusunda uyarılarda bulunuyor.

Perşembe günü düzenlenen Havacılık Güvenlik Danışma Paneli (ASAP) toplantısında konuşan NASA güvenlik paneli üyeleri, uzay istasyonunun kullanım süresinin sonuna yaklaştıkça artan risklere dikkat çekti. SpaceNews’in raporuna göre, panel üyelerinden Rich Williams, “ISS, varlığının en riskli dönemine girmiş durumda,” dedi.

Öne çıkan en büyük risklerden biri, bir bağlantı tünelinden artan oranda hava kaçışının yaşandığı bir sızıntı. 2019’da Rusya’nın uzay ajansı Roscosmos, bir bağlantı noktası ile Rusya’nın Zvezda modülünü birbirine bağlayan ve ilkel adı verilen PrK adlı bölümde hava kaçağı tespit edildiğini bildirmişti. Gezegenin alçak yörüngesine Temmuz 2000’de gönderilen bu modülden 2019’da günde bir pound hava kaçağı olurken, bu oran Şubat 2024’teki Progress MS-26 kargo uzay aracının fırlatılmasından bir hafta önce iki pound kadar arttı.

NASA ve Roscosmos, bu hava kaçağını o zamandan beri takip ediyor ve Williams’a göre, iki uzay ajansının yetkilileri bu ayın sonunda bu artan güvenlik endişesi için güncel önlem planlarını görüşecek. 2024 sonlarında yayınlanan bir rapor, bu hava sızıntısını olasılığı ve ciddiyeti açısından en yüksek risk seviyesine çıkardı. Bu arada, sızıntının kaynağı hala bilinmiyor. ISS’deki astronotlar, servis modülündeki hava kaçağını en aza indirmek ve onu uzay istasyonunun geri kalanından izole etmek amacıyla, gerektiğinde erişim olmasa bile modülün kapağını kapatmaya hazır.

Toplantıda ele alınan bir başka güvenlik sorunu, acil bir durumda ISS’nin yörüngeden düşüş planının olmaması. NASA, 2030 yılında yaklaşık bir milyon pound ağırlığındaki uzay istasyonunu Dünya atmosferine sokarak büyük oranda yanmasının ardından kalan parçalarını Pasifik Okyanusu’na kontrollü bir şekilde indirmeyi hedefliyor. Ancak şu anda NASA’nın ISS’yi emekli olmadan önce yörünge dışına çıkarma planı yok ve bu büyük bir sorun teşkil ediyor. NASA’nın uzay istasyonunu emeklilikten önce yok etmek zorunda kalması durumunda, ISS enkazının yerleşim yerlerine düşme riski artıyor.

SpaceNews’e göre Williams, “ABD Yörünge Dışına Çıkış Aracı’nın teslim edilmesinden önce ISS’nin yörüngeden çıkarılması durumunda, ISS kırılma enkazının kamuya yönelik riskinde kat be kat artış olacaktır.” dedi. Panel, ISS’nin diğer sorunlarına da değindi ve bunlar arasında yaşam destek sistemleri için yeterli yedek parçanın bulunmaması ve kargo teslimatlarındaki gecikmeler de yer alıyor. Williams, bu sorunların “ISS bütçe yetersizliğinden” kaynaklandığını belirtti.

“Programlar son aşamalara yaklaştıkça, mevcut kaynakların daha az olacağı varsayımına kapılmak cazip gelebilir,” dedi Williams. “Ancak ISS için, aracın güvenli bir şekilde yörüngeden çıkarılmasına kadar yeterli bütçe ve kaynakları sürdürmek kritik önemdedir.”