
NASA’nın Lucy Uzay Aracı Pazar Günü Heyecanlı Bir Asteroit Buluşmasına Hazırlanıyor
Lucy misyonu, Güneş’in etrafında dönerken Jüpiter’in önünde ve arkasında hareket eden özel bir grup asteroidi keşfetmek amacıyla 12 yıllık bir yolculukta. Bu yolculuk sırasında ana kuşakta ikinci durağına hazırlanan uzay aracı, asıl hedef öncesi bir tatbikat yaparak gizemli bir uzay kayasına yaklaşıyor.
NASA’nın Lucy uzay aracı, Donaldjohanson adlı küçük ana kuşak asteroidiyle 20 Nisan saat 13:51’de (ET) 960 kilometre yakından geçerek bir yakın uçuş gerçekleştirecek. Bu, Lucy’nin ikinci asteroidle karşılaşması olacak ama ilk uçuşundan çok daha karmaşık olacak. NASA, bu karşılaşmayı “Lucy’nin ana misyonuna kapsamlı bir prova” olarak tanımlıyor.
Lucy, ilk olarak Şubat ayında Donaldjohanson’u gözlemlemeye başladı ve son iki ay boyunca bu asteroidin izini sürdü. Adını Lucy hominid fosilini keşfeden kişiden alan Donaldjohanson, yaklaşık 4 km genişliğinde karbon içerikli bir asteroid. Yaklaşık 150 milyon yıl önce meydana gelen bir çarpışmanın parçası olan bu asteroid, şimdiye kadar uzay aracı tarafından ziyaret edilen en genç ana kuşak asteroitlerinden biri.
Her ne kadar bir Truva asteroidi olmasa da, Lucy’nin yolculuğu sırasında bu asteroidin uygun bir konumda bulunması, ekibin Lucy’nin sistemlerini test etmesi ve uzay aracının üç bilimsel aletiyle gözlemler yapması açısından bir fırsat sunuyor.
Yakın geçişten yaklaşık 30 dakika önce uzay aracı, asteroidi izlemek için kendini konumlandıracak. Bu süre zarfında, Dünya ile iletişim kurmak için kullandığı yüksek kazançlı anteni Dünya’dan uzak bir yöne çevrilecek ve iletişim askıya alınacak. Geri kalan uçuş sürecinde, Lucy kendi başına kalacak, otomatik olarak terminal takip sistemi kullanarak Donaldjohanson’u görüş alanında tutacak. Ardından, bilimsel aletlerini kullanarak benzer gözlem serileri yapacak.
Bununla birlikte, asteroide en yakın zamanında, yaklaşık 40 saniye önce, Lucy Donaldjohanson’u izlemeyi bırakarak, hassas cihazlarını yoğun güneş ışığından koruyacak. “Eğer asteroide oturup Lucy uzay aracının yaklaşmasını izleseydiniz, güneşe bakarken gözlerinizi kısmanız gerekirdi,” diyor Colorado’daki Southwest Araştırma Enstitüsü’nden Michael Vincent.
En yakın geçişin ardından, uzay aracı güneş panellerini yeniden güneşe çevirecek ve iletişimi bir saat içinde yeniden kuracak. Ancak Lucy, Dünya’dan uzak olduğu için toplanan verilerin iletilme süreci birkaç gün alabilir.
“Bu derin uzay görevlerinde ışık hızının ne kadar yavaş olduğunu kavramak biraz zorlayıcıdır,” diyor Vincent. “Lucy, Dünya’dan 12.5 ışık dakikası uzaklıkta. Yani gönderdiğimiz bir sinyalin ona ulaşması bu kadar zaman alıyor. Ardından Lucy’den geldiği onayı almamız da bir 12.5 dakika sürüyor. Yani biz fotoğrafları görmek için veri oynatma komutunu verdikten sonra yer yüzüne herhangi bir görüntünün ulaşması toplam 25 dakika alıyor.”
Lucy, Ekim 2021’de fırlatıldı ve Kasım 2023’te küçük ana kuşak asteroidi Dinkinesh’i ziyaret etti. Misyonun ilk asteroit karşılaşması, küçük bir uydu keşfi ile bir ikili çift ortaya çıkararak, beklenenden çok daha tatmin edici oldu.
Misyonun ana odağı, Güneş etrafında dönerken Jüpiter’in önünde ve arkasında hareket eden Truva asteroitlerini incelemek. Lucy, 2027’de Eurybates ve ikili partneri Queta’yı ziyaret ederek, ardından Polymele ve ikili partneri Leucus, Orus’u ve ikili çift Patroclus ve Menoetius’u ziyaret ederek misyonuna başlayacak.
“Her asteroitin anlatacak farklı bir hikayesi var ve bu hikayeler bir araya gelerek güneş sistemimizin tarihini bir araya getiriyor,” diyor NASA’dan Lucy misyon program bilimcisi Tom Statler. “Ziyaret ettiğimiz her yeni asteroit bizi şaşırttığı için o tarihin derinliğini ve zenginliğini anlamaya henüz yeni başlamışız demektir. Teleskopik gözlemler, Donaldjohanson’un ilginç bir hikayesi olacağını işaret ediyor ve tekrar tam anlamıyla şaşırmayı bekliyorum.”