SpaceX, Tarihi Uzay Yürüyüşünden Önce Özel Astronot Göreviyle İletişimini Kaybetti
SpaceX’in Polaris Dawn görevinin, iki özel astronotun Dragon mürettebat kapsülünden çıkarak tarihin ilk ticari uzay yürüyüşünü gerçekleştirmesinden önce bir saatlik bir yer kontrol kaybı yaşadığı bildiriliyor. Bu bilgi, bir Reuters raporunda yer aldı.
10 Eylül’de fırlatılan Polaris Dawn görevi, teknolojik girişimci Jared Isaacman liderliğindeki dört kişilik bir mürettebatı taşıyordu. Milyarder tarafından finanse edilen bu görev, SpaceX’in Crew Dragon’u ile yaklaşık 870 mil (1.400 kilometre) yüksekliğe ulaşarak, insanlı bir görev için Dünya çevresinde yeni bir apogee (gezegenden en uzak nokta) rekoru kırmış oldu. 12 Eylül’de Polaris Dawn, SpaceX kapsülünden dışarı çıkan iki astronot ile, kırılması zor bir başarıya imza attı ve ticari uzay uçuşu için yeni bir zemin yarattı.
Ancak SpaceX’in görev kontrol odasında işler pek de yolunda gitmemiş olabilir. Reuters’e konuşan anonim bir kaynağa göre, SpaceX’in Kaliforniya tesisinde yaşanan bir elektrik kesintisi, yer kontrolünün kaybına yol açtı ve bu durum, görev kontrol ekibinin uzay aracını kısa bir süre için komuta edememesine neden oldu. Polaris Dawn mürettebatı uzaya fırlatılmadan önce eğitim almış olsa da, profesyonel astronotlar değillerdi.
“Komut ve kontrol sahibi olmamak büyük bir mesele,” dedi anonim kaynak Reuters’e. “Görev operatörlerinin yeryüzünde olmasının tüm amacı, bir şey olduğunda hızlıca müdahale edebilme yeteneğine sahip olmaktır.”
SpaceX bir özel şirket olduğu için bu sorun kamuoyuna açıklanmadı. ABD sınırları içinde fırlatma veya yeniden giriş yapmak isteyen ticari uzay operatörlerinin, yeryüzündeki insan veya mülkiyet güvenliğini sağlamak amacıyla Federal Havacılık İdaresi’nden (FAA) lisans alması gerekiyor. Ancak, 2004 yılında Kongre tarafından onaylanan bir moratoryum, FAA’nın uzay fırlatışlarında gemideki insanların güvenliğini korumak için düzenlemeler getirmesini geçici olarak yasakladı, bu da gelişmekte olan uzay endüstrisini fazla yük altına sokmamak amacıylaydı.
NASA, astronotlarını Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) taşımak için SpaceX’i kullanıyor. Bu taşıma için SpaceX’in aynı Dragon uzay aracı kullanılıyor ve Polaris Dawn görevi de bu araçla gerçekleştirildi. SpaceX, özel görev sırasında yaşanan yer kontrol kaybını NASA’ya bildirmiş. SpaceX, bugüne kadar orbital uzay istasyonuna dokuz mürettebat gönderdi ve NASA’nın güvenilir ticari ortağı oldu. Ancak, Kasım ayında bir NASA güvenlik paneli, SpaceX’in ISS’e yönelik ticari seyahatlerinde mürettebat güvenliğine odaklanması konusunda uyarıda bulundu.
Seçilmiş Başkan Donald Trump, uzay meraklısı milyarder Isaacman’ı NASA’nın yeni yöneticisi olarak atadı ve bu durum, özel sektörün ulusal uzay programına daha fazla dahil olmasıyla büyük etkilere sahip olabilir. Umuyoruz ki, o zamana kadar mürettebat güvenliği daha resmi bir şekilde düzenlenir ve benzer olayların yaşanması engellenir. Ancak bunun olacağını sanmıyoruz.