Popüler Bilim

Teksaslı Cumhuriyetçiler Uzay Mekiği Discovery’yi Smithsonian’dan Almak İstiyor

NASA’nın Uzay Mekiği programı 2010 yılında sonlanınca, bu mekikler Florida, Kaliforniya, New York ve Virginia’daki Smithsonian Ulusal Hava ve Uzay Müzesi’ne gönderildi. Ancak Teksaslı Cumhuriyetçiler, uzay yolculuğundaki tarihi öneme vurgu yaparak, kendi eyaletlerine bir mekiğin verilmemesinden rahatsızlar. Bu nedenle, şu anda Smithsonian’daki uzay mekiğini Houston’a getirmek için yasa tasarısı hazırladılar.

ABD senatörleri John Cornyn ve Ted Cruz, perşembe günü “Uzay Mekiğini Eve Getirme Yasası” (Bring the Space Shuttle Home Act) adını verdikleri yeni bir yasa tasarısı sundular. Bu tasarı, Discovery uzay mekiğinin Smithsonian’dan, Houston’daki NASA Johnson Uzay Merkezi’ne taşınmasını gerektiriyor. Discovery, hala uzaya çıkabilecek en eski mekik olması nedeniyle Smithsonian’a gönderilmişti, bu da onu gelecekteki araştırma ve çalışma için paha biçilmez kılıyor.

Eğer bu yasa geçerse, Smithsonian’ın, mekiğin nasıl taşınacağına dair bir plan yapması gerekecek ki bu da oldukça zor. Haber kaynağı collectSpace‘e göre, mekiği taşımak neredeyse imkânsız çünkü 2012’de dört mekiği taşımak için kullanılan donanım yok edilmiş. Mekikleri yeni yerlerine taşıyan modifiye edilmiş Boeing 747 jetlerinden biri bir müzede sergileniyor ve uçuşa uygun değil, diğeri ise yeni motorlar ve birçok modifikasyona ihtiyaç duyuyor.

Diyelim ki Discovery başarıyla Houston’a uçuruldu, yerdeki işler yeni zorluklar çıkaracak. Endeavour mekiğinin Kaliforniya Bilim Merkezi’ne taşınması üç gün süren, 12 mil uzunluğunda bir yolculuktu. Yüzlerce ağaç kaldırıldı ve şehirde ilerleyen mekiği izlemek görkemli olsa da, bu devasa bir işti.

NASA employed one of its modified Boeing 747s to ferry three of the orbiters to their new homes. On a rainy night in April 2012, Discovery arrived at Dulles International Airport in Virginia.
NASA, üç mekiği yeni evlerine taşımak için modifiye edilmiş Boeing 747’lerinden birini kullandı. Yağmurlu bir Nisan 2012 gecesi, Discovery Virginia’daki Dulles Uluslararası Havalimanı’na ulaştı. Fotoğraf: NASA

Discovery’yi parçalamak ve yeniden birleştirmek mi? collectSpace’e göre bu, mekiğin değerli kılan termal battaniyeleri ve fayanslarını mahveder. Ve parçalara ayrılmış olsa bile, bu parçalar yine de trafik geçişine uygun bir şekilde taşınamayacak kadar büyük olurdu.

Ancak Teksaslı senatörlerin bu konulara pek aldırış ettiği yok. Senatör Cornyn, Teksas’a bu mekiğin verilmemesinin nedeninin Barack Obama’nın siyasi oyunları olduğunu iddia ediyor.

“Houston, Uzay Mekiği programı boyunca kritik bir rol oynadı, ancak açıkça görüyoruz ki, Obama yönetimi uzay şehrinin hakkı olan tanınırlığı almasını engelleyerek siyasi çıkarları ön planda tuttu,” diyor Cornyn, çevrim içi olarak yayımlanan bir açıklamasında. “Discovery’i nihayet Houston’a getirip, Teksaslılar ve Amerikalılar için şehrin uzay programındaki merkezi rolünü öğrenme fırsatı sunma çabasına öncülük etmekten gurur duyuyorum.”

Şaşırtıcı bir biçimde, iki Teksas senatörünün bu fikirleri oluştururken Space Center Houston ile konuşmadıkları görülüyor, collectSpace’e göre. Müze yöneticileri plana karşı görünmese de bu kadar kapsamlı bir yasa önerisinde müze yönetiminin önceden bilgilendirilmemesi oldukça garip.

“Johnson Uzay Merkezi ve ünlü Misyon Kontrol Merkezi’ne ev sahipliği yapan Houston, yeni keşiflerin öncüsü niteliğinde eşsiz bir üne ve tarihe sahiptir,” diyor Senatör Cruz. “Uzay Merkezi Houston Müzesi’nin Uzay Mekiği’ne ev sahipliği yapması artık gecikmiş bir görevdir, zira programın ve destek personelinin tümüyle Houston’daki ilişkisi benzersizdir. Discovery’i son evine getirmek, her yıl yüzbinlerce ziyaretçiye NASA’nın tarihi ile etkileşim ve Houston’ın ‘Uzay Şehri’ olarak neden dünya çapında tanındığını anlamaları fırsatını sunacaktır.”

Discovery, Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden 30 Ağustos 1984 tarihinde ilk kez fırlatıldı ve Uluslararası Uzay İstasyonu’na yaptığı son görevinden 9 Mart 2011’de döndü.

Bir yanıt yazın