Yeni Fırlatılan Uydu, Yörüngede Rekor Kıran Anten ‘Açtı’

Dünya’nın değişen yüzeylerini izlemek üzere yörüngeye fırlatılan benzersiz bir uydu, gezegenin kabuğundaki hareketliliği santimetreden daha küçük ölçekte tespit ediyor. Uydu, şemsiyeye benzeyen dev bir radar antenini katlanmış halde taşıyor ve şu anda karmaşık bir süreçle bu devasa, davul şeklindeki yapıyı tam anlamıyla açtı.

NISAR görevi, NASA ve Hindistan uzay ajansı ISRO arasındaki bir iş birliğidir ve 30 Temmuz’da Hindistan’daki Satish Dhawan Uzay Merkezi’nden fırlatılmıştır. İki haftadan fazla bir süre sonra, uydu en genişi 12 metre olan anten reflektörünü açtı. Göreve hazırlık süreci 9 Ağustos’ta başladı ve uydunun yapılanmasını birer eklem eklem açarak, uzayda yerine kilitlenebilmesi için bir dizi patlayıcı civatayı ateşleyerek tamamladılar.

“Tabii ki dağıtımın iyi gitmesini umut ediyorduk. Bu, NISAR’ın Dünya bilim misyonunun kritik bir parçası ve bu büyük gün için yıllarca tasarım, geliştirme ve test süreci geçirdi,” diyor Phil Barela, NISAR proje yöneticisi, NASA’nın Güney Kaliforniya’daki Jet Propulsion Laboratuvarı’nda. Bir açıklamada belirttiğine göre, “Şimdi fırlatıldık, bu yılın sonbaharında dönüştürücü bilimsel verileri teslim etmeye başlamak için ince ayarlar yapıyoruz.”

NISAR, NASA – ISRO Sentetik Açıklıklı Radar’ın kısaltmasıdır ve Dünya’nın üç boyutlu bir görünümünü benzeri görülmemiş bir ayrıntıyla sunmak üzere tasarlanmıştır. Görev, bir NASA misyonu için en gelişmiş radar sistemini içermektedir. Anten reflektörü, NISAR’ın iki sentetik açıklıklı radar (SAR) sisteminde kilit rol oynar; hedeflenen alan üzerinde hareket ederek yüksek çözünürlüklü görüntüler oluşturur.

“ Sentetik açıklıklı radar, prensipte, bir kameranın ışığı odaklayarak keskin bir görüntü oluşturması gibi çalışır,” diyor Paul Rosen, JPL’deki NISAR proje bilimcisi. Açıklamada, “Açıklık olarak adlandırılan lensin boyutu, görüntünün keskinliğini belirler.” dedi. İlk radar sistemi L- bandı, bulutlar ve orman örtüsü arasında bakabilir. ISRO tarafından sağlanan ikinci S-bandı sistemi ise, aynı şekilde bulutlar arasında bakabilmekle birlikte hafif bitki örtüsü ve karın nemine daha duyarlıdır, NASA’ya göre.

Reflektör, yaklaşık 64 kilogram ağırlığındadır ve 123 kompozit çubuktan oluşan silindirik bir çerçeve ile altın kaplamalı bir tel örgü içerir. Sürecin başında, NISAR’ın bom kolu, uydunun gövdesine yakın sıkıştırılmış haldeyken birer eklem eklem açılmaya başladı. Tam anlamıyla uzaması dört gün sürdü. 15 Ağustos’ta, NASA’nın “çiçek açma” süreci olarak adlandırdığı işlemi başlatmak için reflektör montajını yerinde tutan bir dizi küçük patlayıcı civata ateşlendi. Bu süreçte antenin, bir şemsiye gibi sıkıştırılmış haldeyken esnek çerçevesinde depolanan gerilimi serbest bırakarak açılması sağlandı. Ardından ekip, anteni nihai şeklini alacak şekilde çekerek son haline getiren motorları ve kabloları etkinleştirdi.

Reflektör, bir okul otobüsünün uzunluğunda ve NISAR’ın Dünya yüzeyinin yaklaşık 10 metreye kadar olan piksellerini görüntülemesine olanak tanıyor. “Görüntüleri zaman içinde karşılaştıran özel interferometrik teknikler kullanarak, NISAR araştırmacılara ve veri kullanıcılarına Dünya yüzeyinde meydana gelen değişimlerin 3D filmlerini oluşturma imkanı tanır,” diyor Rosen.