Trump’ın Grönland Takıntısı: Teknoloji Milyarderleri İçin Metal Çıkarmak mı?
Yeni başkanımızın Grönland’ı satın alma takıntısı alayların, kahkahaların ve yumurta fiyatlarıyla ilgili şakaların hedefi olsa da, bu girişim gitgide bir şakadan ziyade seçim sırasında ona destek veren teknoloji şirketlerine yapılan büyük bir kıyak gibi görünüyor. Birçok yeni rapor, Donald Trump’ın en önde gelen mali destekçilerinden bazılarının Arctic ulusundaki mali fırsatları uzun zamandır peşinde olduğunu gösteriyor.
The Lever, AI ürünleri üretmek için kullanılabilecek ham madde için Grönland’ı aktif olarak madencilik yapan, KoBold Metals adlı girişimin faaliyetlerinden bahsediyor. Berkeley, Kaliforniya merkezli olan ve kobalt, lityum, bakır ve nikel gibi metallerin peşine düşmek için yapay zeka kullanan KoBold, temelde teknoloji endüstrisinin en güçlü yöneticilerinin malı. Beyaz Saray’ı son zamanlarda ziyaret eden Jeff Bezos, OpenAI CEO’su Sam Altman ve Meta CEO’su Mark Zuckerberg, KoBold’a yatırım yaptı. Trump’a seçim sırasında ciddi destek veren milyarder girişim kapitalisti Marc Andreessen de KoBold’da büyük bir hisseye sahip. Trump hakkındaki daha az cömert görüşlerine rağmen Microsoft büyüğü Bill Gates de bu işin içinde.
KoBold, Grönland’ın batı kıyısında yer alan Disko-Nuussuaq projesinin bir parçası ve burada minerallere yönelik sondaj çalışmaları yapmayı planlıyorlar. Ayrıca Grönland’ın batı kıyısında yer alan Disko Adası için de 2024-30 dönemine kadar bir Maden Keşif İzni de aldı.
The New York Times, Trump’ın güncel U.S. Ticaret Bakanı adayı, Wall Street milyarderi Howard Lutnick’in sahibi olduğu güçlü finans firması Cantor Fitzgerald’ın pay sahibi olduğu Critical Metals adlı şirketin 2026’da Grönland’ı madencilik için kullanma planlarını raporladı. Lütnick adaylığa onaylanırsa Cantor Fitzgerald’dan ayrılmayı ve hisselerini satmayı planlasa da, Times, Lutnick’in bu yeni pozisyonunda Grönland’a ilişkin gümrük ve ticaret politikalarını etkileyebileceğine dikkat çekiyor.
Bu nedenle, Arktik bölgesinin edinimi, lityum madenciliği yapmaktan ve Amerika’nın veri merkezleri için değerli metaller elde etmekle ilişkili olabilir.
Yapay zeka endüstrisi, önümüzdeki senelerde operasyonlarını genişletmeyi planlıyor ve bunu yapabilmek için iki şeye kolay erişimi olması gerekiyor: ham madde ve enerji. Geçen hafta, Trump yönetimi, OpenAI, NVIDIA, Microsoft, Oracle ve diğer büyük yapay zeka endüstrisi oyuncularının parasıyla ABD’de veri merkezleri inşa etmeyi planlayan “Stargate” projesini duyurdu. Proje, Amerika’nın Çin’le AI rekabetinde başı çekebilmesi için benzersiz bir “yapay zeka altyapısı” yaratmayı hedefliyor.
Gizmodo, KoBold ve Critical Metals’a yorum için ulaştı.
Unutulmaması gereken bir diğer nokta da Silikon Vadisi’nin milyarder sınıfının özel kesim tarafından finanse edilen, kripto destekli şehirler yaratma amacını güden “Ağ Devleti” hareketinin artan etkisi. Ağ Devleti ile bağlantılı şirketler — kripto startup’ı Praxis gibi — Grönland’ı kentsel kalkınma deneyleri için bir yeni sömürgecilik laboratuvarı olarak kullanmayı arzuladığını duyurdu.
Donald Trump Jr.’ın dediğine karşın, Grönland, Amerika tarafından sahiplenilme konusunda pek istekli değil. Son bir ankete göre, ulusun sadece %6’sı ABD’ye katılmak istiyor. Öte yandan, Danimarka bu fikre oldukça karşı çıkıyor. Skandinav ülke, Trump ile girilecek potansiyel bir ticaret savaşıyla ilgili uğraşmak istediğini sinyali verdi.
Genel kanı, Grönland’a yapılan bu yatırım yarışının ABD ve Çin arasındaki daha geniş jeopolitik mücadeleyle bağlantılı olabileceği yönünde. AI, çağımızın en önemli yeniliği olarak görülüyor ve bu yüzden iki ülke de teknolojik üstünlük için mücadele ediyor.
The Lever’a göre, Trump’ın yeni ulusal güvenlik danışmanı olarak göreve gelen Michael Waltz, Fox News’a Grönland’ın edinimi ile ilgili yaptığı açıklamada: “Bu kritik mineraller ve doğal kaynaklarla ilgili” dedi. Bu, daha net bir şekilde ifade edilemezdi.
