Google, Chrome’daki çerez planını sessizce erteledi.

Google, 2020 yılında başlattığı ve web gizliliği alanında önemli bir yenilik olarak gördüğü Privacy Sandbox projesini askıya aldığını duyurdu. Bu plan, Chrome tarayıcısında üçüncü taraf çerezlerini kaldırmayı amaçlıyordu; ancak şirketin yeni açıklaması ile birlikte rafa kalktı. Google’dan Anthony Chavez’in belirttiğine göre, kullanıcıların çerez tercihleri mevcut haliyle devam edecek ve Chrome, üçüncü taraf çerezleri engelleyen yeni bir yapı sunmayacak.

Bu karar, sektördeki çeşitli paydaşların uzun süredir dile getirdiği endişelerle bağlantılıdır. Yayıncılar, reklam firmaları ve düzenleyici kurumlar, bu değişikliğin önemli sonuçlar doğurabileceğini defalarca ifade ettiler. Herkesin meseleye aynı açıdan yaklaşmadığı anlaşılınca, Google için bu planı askıya almak kaçınılmaz oldu. Şirketin açıklamaları da bu görüş ayrılıklarını teyit eder nitelikte.

Google, çeşitli paydaşlardan gelen baskılar nedeniyle geri adım attı

Geliştirilen sistemin kullanıcı gizliliğini yeterince korumadığı ve Google’ın çıkarlarına hizmet ettiği yönünde pek çok eleştiri vardı. Elektronik Sınır Vakfı (EFF), Privacy Sandbox sisteminin kullanıcıları hâlâ izlediğini ve şeffaflık açısından yetersiz olduğunu vurgulamıştı. Ayrıca, Birleşik Krallık Rekabet ve Piyasalar Kurumu da (CMA) bu süreç üzerine incelemelerini sürdürüyor. ABD’de ise yakın zamanda bir yargıç, Google’ın reklam teknolojileri alanındaki rekabeti ihlal ettiğine hükmetti.

Privacy Sandbox, öncelikle Safari ve Firefox gibi tarayıcıların gizlilik odaklı adımlarına yanıt olarak geliştirilmişti, ancak zamanla kapsamını genişletti. Topics API gibi bileşenlerle kullanıcıların ilgi alanlarına yönelik reklam gösterimi hedefleniyordu. Ancak, bu sistemin yeterince şeffaf ve kullanıcı dostu olmadığı öne sürüldü. Google bu iddiaları reddetse de uygulamada yaşanan belirsizlikler, projeye duyulan güveni zedeledi.

Projenin hayata geçirilmesi sürekli ertelendi ve detaylar güncellendi; ancak bu süreçte kullanıcı tarafında belirsizlik hakimdi. Geçen yıl Google, artık çerezsiz Chrome’a geçişi kullanıcıların tercihine bırakacağını açıkladı. Şimdi ise bu planın tamamen durdurulduğu ve yeni bir çerez yönetim yapısının da uygulanmayacağı belirtiliyor. Chavez, yeni bir onay ekranı sunulmayacağının altını çizdi.

“Movement for an Open Web” organizasyonu, bu kararı projenin sonlandığını gösteren açık bir sinyal olarak değerlendiriyor. Kurumun kurucu ortağı James Rosewell, Google’ın bu projeyle reklam dünyasında açık standartları ortadan kaldırmayı amaçladığını iddia etti. Rosewell’e göre, düzenleyici baskılar, şirketin bu planları sürdüremeyecek kadar yoğun hale geldi. Dolayısıyla proje, resmi olarak iptal olmasa da fiili olarak sona ermiş gibi görünüyor.

Google, projeyi resmi olarak iptal ettiğini belirtmese de sektörde bu karar bir tür geri adım olarak değerlendiriliyor. Reklam gelirlerinin büyük bir kısmını elinde bulunduran bir şirketin bu tür bir değişikliği sürdürebilmesi için çok daha net ve kabul edilebilir bir yapıyı sunması gerekiyordu. Şirketin bu yapı üzerinde fikir birliği sağlayamaması, kararın neden iptal edildiğini anlamayı kolaylaştırıyor. Üçüncü taraf çerezlerinin kaldırılması gibi büyük ölçekli bir değişim, sadece teknolojik gelişmelerle değil, aynı zamanda toplumsal ve hukuki uzlaşmayla da mümkün olmaktadır.